نکاتی جالب درباره ی رمزگشایی درون پاد ماده

3

همیشه برای دانشمندان جای سوال بوده که آیا راهی برای رمزگشایی درون پاد ماده نیز وجود دارد؟دانشمندان مرکز تحقیقاتی سرن برای اولین بار درون پاد ماده را رمز گشایی کردند. پاد ماده چیزی بیش از یک مفهوم علمی تخیلی است که دانشمندان را در مسیر علم می راند. در واقع این ماده یک عضو واقعی و بسیار کوچک در عالم هستی است.

در حالی که پاد ماده بسیار نادر است اما در شرایط مناسب می تواند وجود داشته باشد. اطلاعات در خصوص نحوه رفتار پاد ماده ابزار قدرتمندی در خصوص آزمایش مدل استاندارد در فیزیک ذرات که ما هم اکنون از آن برای درک بهتر نیرو هایی که در نحوه رفتار ذرات موثر هستند استفاده می کنیم، ارائه می کند.

پاد ماده نخستین بار در سال ۱۹۲۸ توسط فیزیکدان انگلیسی پاول دیراک پیش بینی شد. او پیشنهاد کرد که هر یک از ذرات ماده می بایست که پاد ماده مرتبط با خود داشته باشند. این پاد ماده ها در همه جوانب کاملا مشابه با  همتای ذره ای شان هستند به غیر از بار شان. به عنوان مثال، پاد ماده ی الکترون دارای بار منفی،

آنتی الکترون بار مثبت که پازیترون نیز نام دارد می باشد. هنگامی که ماده و پاده رو به روی یکدیگر قرار می گیرند آن ها یک دیگر را نابود کرده و تنها یک انرژی را باقی می گذراند. انفجار بزرگ ( بیگ بنگ) می بایست تعداد برابری از ماده و ضد ماده به جای گذاشته باشد اما امروزه جهان ما توسط ماده احاطه شده است

و مقدار بسیار کمی از پاد ماده باقی مانده است. درک این موضوع قدمی عظیم در درک بهتر منشا و تکامل جهان هستی می باشد. با این حال، پاد ماده ای که به صورت طبیعی به وجود می آید  اغلب به سرعت پس از رویارویی با ماده جهان از بین می رود. هم اینک، فیزیک دان های ذره ای هر از گاهی می توانند

در مرکز کاهنده ضد پروتونی سرن به صورت موقت پاد ماده را برای تحقیقات تولید کنند، که همین موضوع منجر به رسیدن به دستاورد های نوینی در خصوص رفتار و مشخصه های پاد ماده شده است.در مقاله ای که اخیرا توسط Nature  منتشر شده است، بخش ALPHA مرکز سرن اخیران اعلام کرده است که موفق شده است

خط طیفی اتم پاد هیدروژن را اندازه گیری کند. این نتیجه بدست آمده در اثر ۲۰ سال تحقیق و تلاش است و از طریق لیزری برای مشاهده انتقال اتمی ۱S-2S در پاد هیدروژن بدست آمده است. در محدودیت های آزمایش، نتایج بدست آمده توسط ALPHA این انتقال در هیدروژن و پادهیدروژن کاملا مشابه است،

این شرایط در مدل استاندارد ذکر شده است. اگر این انتقال ها با یکدیگر متفاوت بودند، درک فعلی ما از علم فیزیک بهم میریخت.انتقال ۱S-2S یکی از انتقال هاییست که در طیف هیدروژنی وجود دارد. هنگامی که الکترون ها توسط تابشی به نام “ریزش” از سوی درجات بالاتر انرژی در اتم به سمت درجات پایین تر انرژی ساتع می شود

یک طیف ایجاد می شود. این پروسه در طول موج های دقیقی تولید انرژی می کند. هر یک از عناصر طیفی منحصر به خود تولید می کند که مانند اثر انگشتی برای هرکدام است. منجمان اغلب از این طیف ها برای تعیین ترکیب یک شی بر اساس نوری که تولید می کند استفاده می کنند.برای دیدن انتقال ۱S-2S در پاد هیدروژن،

تیم ALPHA نخست می بایست آنتی اتم تولید کرده و آن ها را پایدار نگه دارد که به هیچ وجه کار آسانی نبود. دستور العمل ALPHA برای ساخت پاد هیدروژن شامل ترکیب پلاسما های شامل پاد پروتون و پوزیترون ها بوده است که منجر به ساخت پاد هیدروژن شوند.

پاد اتم های حاصله  به صورت مغناطیسی به دام می افتند تا برای آزمایش استفاده شوند. از تعداد اولیه ۹۰ هزار پاد پروتون، محققان موفق شدند  ۲۵ هزار اتم آنتی هیدروژن تولید کنند و از میان  آن ها در هر مرحله تنها ۱۴ آنتی اتم به دام افتادند. با تاباندن نور به اتم های پاد

هیدروژن توسط لیزر تا دقیقا همان مقدار انرژی لازم به آن منتقل شود تا انتقال صورت گیرد، محققان توانستند انتشار بدست آمده را مشاهده کنند تا در آن به دنبال تفاوت در قیاس با هیدروژن معمولی بگردند.نتایج بدست آمده به همراه نتایجی که از دیگر آزمایش های انجام شده توسط ASACUSA و BASE انجام گرفتند نشان دهنده پیش رفت چشمگیر سرن در زمینه تحقیقات پاد ماده هستند.

پاد ماده چطور کشف شد

zimg_001_1247

 

  • اصل موضوعی در فیزیک این است که می گوید اشیاء همواره به حالتی با کمترین انرژی تمایل دارند؛ این بدان معنا بود که تمام الکترون ها سرانجام به انرژی منفی نامتناهی فرو می غلتند، بنابراین نظریه دیراک ناپایدار از آب درامد.

 

با کارهای پیشگامانه ی پل دیراک، یکی از برجسته ترین فیزیکدان های سده بیستم که صاحب کرسی لوکاسین در دانشگاه کمبریج بود، پادماده در سال ۱۹۲۸ کشف شد.

 

به گزارش بیگ بنگ، دیراک متولد ۱۹۰۲ بود و در هنگام برپایی انقلاب کوانتومی در سال ۱۹۲۵ دهه ی دوم عمرش را سپری می کرد. او گرچه در آن هنگام به آموختن مهندسی برق مشغول بود، ناگهان دل به جذابیت های نظریه کوانتوم سپرد. نظریه کوانتوم براساس این ایده بود که می شود ذراتی مانند الکترون ها را نه به صورتی ذراتی نقطه مانند بلکه بصورت نوعی موج بیان کرد که با معادله موج مشهور شرودینگر توصیف می شود؛ اما دیراک به وجود نقصی در معادله شرودینگرپی برد. این معادله تنها به توصیف الکترون هایی می پردازد که با سرعت پایین حرکت می کنند. در سرعت های بالاتر، این معادله درمانده می شود، زیرا از قوانین اشیای متحرک با سرعت زیاد پیروی نمی کند، یعنی از قوانین نسبیت که توسط آلبرت اینشتین فرمول بندی شد.

برای دیراک جوان، این مسئله عبارت بود از فرمول بندی دوباره معادله شرودینگر با به حساب آوردن نظریه نسبیت در آنها، در سال ۱۹۲۸ دیراک اصلاحی بنیادی بر معادله شرودینگر پیشنهاد کرد که کاملا از نظریه نسبیت اینشتین پیروی می کرد. جهان فیزیک حیرت زده شد، دیراک تنها با دست کاری موجودی از ریاضیات عالی موسوم به اسپینور ،به معادله نسبیتی مشهورش برای الکترون دست یافت. یک کنجکاوی ریاضیاتی ناگهان به محور تمام گیتی تبدیل شد. دیراک در راه توسعه ی معادلۀ تازه خود برای الکترون دریافت که معادله مشهور اینشتین “E=MC2″ خیلی هم درست نیست، معادله درست عملا عبارت است از “E=+-MC2″ اما مشکل این است که فیزیکدان ها از انرژی منفی بیزارند.

اصل موضوعی در فیزیک این است که می گوید اشیاء همواره به حالتی با کمترین انرژی تمایل دارند؛ این بدان معنا بود که تمام الکترون ها سرانجام به انرژی منفی نامتناهی فرو می غلتند، بنابراین نظریه دیراک ناپایدار از آب درامد. پس دیراک مفهوم دریای دیراک را ابداع کرد، او تصور کرد که تمام حالت های انرژی منفی از قبل پر شده اند و بنابراین الکترون نمی تواند به انرژی منفی فرو افتد و بنابراین گیتی چنین پایدار است. همچنین ممکن است که پرتوی گامایی گاهی به الکترونی نشسته در حالت انرژی منفی بخورد و آن را به حالت انرژی مثبت شوت کند. بنابراین می بینیم که پرتوی گاما به الکترون تبدیل می شود و در دریای دیراک یک چاله به وجود می آید.

این چاله مانند حبابی در خلاء عمل خواهد کرد، یعنی دارای بار مثبت و همان جرم الکترون اصلی خواهد بود؛ به عبارت دیگر چاله مانند یک پاد الکترون عمل خواهد کرد. پس در این تصویر، پادماده متشکل از حباب هایی در دریای دیراک است. چند سال پس از اینکه دیراک پیش بینی خیره کننده خود را بیان کرد، کارل اندرسن عملا پاد الکترون را کشف کرد و دیراک در ۱۹۳۳ جایزه نوبل را برد. به بیان دیگر پادماده به این دلیل وجود دارد که معادله دیراک دو جواب دارد، یکی برای ماده و یکی برای پادماده.(و این به نوبه ی خود پیامد نسبیت خاص است) امروز معادله مشهور دیراک در کلیسای وست مینستر ابی، نه چندان دور از مزار آیزاک نیوتون، بر سنگ مزار دیراک حک شده است.