کاهش وزن و تاثیر هورمون کورتیزول بر آن

هورمون کورتیزول یکی از جمله هورمون هایی می باشد که مرتبط است با کم کردن و کاهش وزن انسان.کاهش وزن برای برخی افراد می تواند بسیار دشوار باشد. کاهش وزن روندی خسته کننده است، به ویژه اگر همه چیز را درست انجام دهید، اما با روندی کند در کاهش کیلوهای اضافه مواجه باشید. اگر یک رژیم غذایی سالم را دنبال می کنید، اندازه وعده های غذایی خود را کنترل می کنید، به طور منظم ورزش می کنید، و نتیجه دلخواه برای کاهش وزن را کسب نمی کنید، ممکن است دلیلی اساسی برای این شرایط وجود داشته باشد.

کورتیزول، اغلب به هورمون استرس ارجاع داده می شود، یک هورمون استروئیدی است که از غدد آدرنال ترشح می شود. این هورمون به کنترل سطوح قند خون، تنظیم سوخت و ساز، و کاهش التهاب کمک می کند. کورتیزول با واکنش استرس بدن ارتباط مستقیم دارد، و در زمینه کاهش وزن بسیار مهم است.

هنگامی که در موقعیتی استرس‌زا قرار دارید، کورتیزول ترشح می شود. اگر زیر استرس مداوم قرار داشته باشید، کورتیزول به طور مداوم در بدن آزاد می شود. تولید بیش از اندازه این هورمون می تواند به تخریب عضلات، اثر منفی بر سوخت و ساز، و شکل گیری چربی شکمی منجر شود. کورتیزول بیش از اندازه در بدن، می تواند دلیلی بر ناتوانی شما در کاهش وزن به رغم تمام تلاش هایی که انجام می دهید، باشد.

نشانه های کورتیزول بالا در بدن

نوسانات خلقی.

خشم، اضطراب، افسردگی.

خستگی پایدار.

سردردهای مکرر.

افزایش وزن بدون توضیح مشخص.

مشکلات گوارشی.

تکرر ادرار، یبوست، یا اسهال.

اختلالات خواب.

از دست دادن حافظه.

تورم در صورت، دست ها یا پاها.

اختلالات قاعدگی.

کاهش میل جنسی.

کمردرد.

کاهش تمرکز.

چگونگی کاهش سطوح کورتیزول به صورت طبیعی

اگر به رغم تمام تلاش هایی که انجام می دهید در کاهش وزن ناموفق هستید و نشانه هایی که پیش از این به آنها اشاره شد برای شما آشنا هستند، ممکن است با تولید بیش از اندازه کورتیزول مواجه باشید. خوشبختانه، روش هایی طبیعی و سالم برای کاهش سطوح کورتیزول و بازگشت بدن به شرایط عادی وجود دارند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم.

کاهش استرس

گزینه نخست برای کاهش ترشح کورتیزول، کاهش میزان استرس است. این می تواند به معنای رفتن به تعطیلات، انجام سرگرمی های مورد علاقه در روزهای آخر هفته یا تنها یک پیاده روی ساده روزانه در پارک باشد. اگر در رابطه ای استرس‌زا قرار دارید، شاید زمان آن رسیده است تا به آن خاتمه دهید. اگر در حرفه ای مشغول به کار هستید که استرس زیادی به شما وارد می کند، بهتر است در پی شغلی جدید باشید. فعالیت هایی ساده مانند کتاب خواندن منظم، یا انجام یوگا می توانند در کاهش استرس موثر باشند. تنها کافی است تا روشی که بیشترین تاثیر را برای شما دارد، بیابید.

ورزش

پژوهش ها نشان داده اند که ورزش منظم – حدود 30 تا 60 دقیقه در بیشتر روزهای هفته – یکی از بهترین روش ها برای مدیریت استرس، ایجاد تعادل در هورمون ها، و خواب بهتر است. ورزش می تواند به عملکرد سوخت و ساز عادی، از قبیل ایجاد تعادل در سطوح قند خون، نیز کمک کند. توجه داشته باشید که نباید بیش از اندازه به خود فشار وارد کنید و باید از فعالیت ورزشی لذت ببرید تا سلامت و تعادل در ترشح هورمون ها را حفظ کنید.

خواب

خواب کافی برای کنترل تولید کورتیزول ضروری است. افرادی که کورتیزول بالایی در بدن آنها ترشح می شود، هنگام شب احساسی عجیب و اضطراب را تجربه می کنند و در طول روز خسته هستند. اگر در روند خواب خود با مشکل مواجه هستید می توانید استفاده از اسانس های آرامش بخش پیش از خواب را مد نظر قرار دهید. از جمله بهترین گزینه ها در این زمینه می توان به اسطوخودوس، بابونه رومی، و ترنج اشاره کرد.

رژیم غذایی ضد التهاب

سطوح قند خون که به خوبی مدیریت نشده اند می تواند به سطوح بالای کورتیزول و دیگر موارد عدم تعادل هورمونی منجر شود. یک رژیم غذایی ضد التهاب حاوی مقدار اندک غذاهای فرآوری شده و میزان بالای آنتی اکسیدان ها می تواند به ایجاد تعادل در هورمون ها و کنترل هوس غذا خوردن کمک کند و فرد را در مسیر کاهش وزن قرار دهد. برخی از بهترین مواد غذایی برای کاهش کورتیزول و تثبیت قند خون شامل میوه ها و سبزیجات، روغن نارگیل، روغن زیتون، مغزهای خوراکی، دانه ها، پروتئین بدون چربی، و مواد غذایی پروبیوتیک می شوند.

پرهیز از محرک ها

اگر از سطوح بالای کورتیزول برخوردار هستید، بهتر است از محرک هایی مانند قهوه، نوشیدنی های انرژی‌زا، سیگار، و هر چیزی که حاوی کافئین است، پرهیز کنید. کافئین نه تنها بر سطوح کورتیزول تاثیرگذار است، بلکه بر سطوح آدرنالین، آدنوزین، و دوپایمن نیز تاثیر می گذار است. مصرف مداوم کافئین میزان کورتیزول در بدن را افزایش می دهد و اختلال در سطوح هورمونی را به همراه دارد.

با طبیعت درمانی خشم خود را کنترل کنیم

  • خسروی نژاد گفت: در واقع در این تحقیقات نشان داده شد که ارتباط نزدیک تر با طبیعت از جهت سلامت روانی در راستای رسیدن به آرامش بسیار موثر بوده و همزمان با شروع دوره شهرنشینی، ایده کاهش فشارهای روحی ناشی از آن با ایجاد این ارتباط بیش از پیش خود نمایانی می کند.

 

 

خشم یک هیجان گرم و احساسی مانند دیگر احساسات طبیعی انسان است که به هنگام بروز، سبب برانگیختگی انسان و خروج بدن از حالت آرامش و سکون می شود.
گرچه همه انسان ها خشمگین می شوند و خشم به خودی خود بد نبوده و مجاز است، اما آنچه اهمیت دارد شیوه ابراز آن است؛ این که چگونه خشم خود را ابراز کنیم که به خودمان یا به دیگری صدمه ای وارد نشود.
برخی افراد خشم خود را بروز نمی دهند که این کار سبب آسیب جسمی و روانی به خود آنها می شود و بعضی نیز خشم خود را نثار دیگران می کنند که به آن ‘ پرخاشگری ‘ می گویند و به رابطه فرد با دیگران آسیب می زند. احساس خشم یک فرد ممکن است برای دیگران قابل مشاهده نباشد، اما رفتار پرخاشگرانه برای دیگران قابل مشاهده است.
بروز خشم و پرخاشگری در بین زنان و مردان متفاوت و معمولا بر اساس خصوصیات خانواده و فرد، افراد برای کنترل خشم خود یا دست به پرخاشگری زده و یا آن را مخفی کرده و خشم خود را فرو می خورند.
در حقیقت دو مدل ابراز خشم وجود دارد؛ می تواند به صورت گرم یعنی همان رفتارهای پرخاشگرانه، کتک زدن و … یا سرد مانند کینه جویی، غیبت و … ابراز شود.
فریبا خسروی نژاد که دارای دکترای تخصصی زیست شناسی گیاهی است،در گفت وگو با خبرنگار علمی درباره خشم و راهکار اساسی برای کنترل آن این گونه توضیح داد: خشم‌‌ حالتی از خُلق است که بسته به منبع ایجاد کننده، می تواند از یک ناراحتی ساده تا حتی عصبانیت و واکنش شدید ما را شامل شود. یکی از مهمترین دلایل نارضایتی و خشم در زندگی امروزی، برآورده نشدن نیازهای عاطفی و ارتباطی افراد است.
وی ادامه داد: رکن پررنگ و اساسی در مبحث مدیریت خشم، آموزش و فرهنگ سازی در اقشار و سنین مختلف است؛ افراد باید با مراقبت از افکار، هیجانات و البته رفتار خود، از آسیب های احتمالی ناشی از خشم محافظت شوند چرا که دارا بودن احساس خوب و افکار مثبت یکی دیگر از مواردی است که در خودمراقبتی روحی-روانی همگان موثر است.
خسروی نژاد افزود: برای بهتر زندگی کردن باید تدبیر داشت و آموخت که همواره شرایط و اوضاع مطابق میل ما نبوده و دیگران الزاما نمی توانند همانند ما فکر کنند.
این بازرس انجمن علمی کشت سلول و بافت گیاهی ایران با اشاره به سخن سقراط در باره خشم که می گوید ‘ داروی خشم، خاموشی است’ گفت: اما تا رسیدن به نقطه ای که فرد بتواند خودش را به طور کامل مدیریت کرده و زمان ایجاد خشم، با سکوت خودش را آرام کند، راهی طولانی در پیش است.
وی تصریح کرد: ‌البته ناگفته پیداست تا زمانی که عوامل ایجاد کننده خشم، مثل کمبودها، برآورده نشدن نیازها و باورهای افراد، محکم سرجایشان ایستاده اند، نمی شود چندان توقع داشت که آنها در عین ناکامی، با خونسردی به موقعیت های ناخوشایند خود لبخند بزنند.
خسروی نژاد تصریح کرد: در سالیان اخیر از طرف دانشمندان علوم طبیعی و اجتماعی تئوری های مختلفی مبنی بر چگونگی افزایش رفاه و کیفیت زندگی انسان ها با حضور یافتن در طبیعت، ارائه شده است. همچنین بسیاری از مطالعات در حوزه روان شناختی، تاثیر شهرنشینی روی سلامتی روحی انسان ها را مورد بررسی قرار داده است.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: از جمله نتایج مطالعات اخیر نشان می دهند که بهره مند شدن و گذراندن زمان هفتگی در طبیعت می تواند تا ٦٩ درصد احتمال بروز بیماری‌های روانی را کاهش دهد و موجب تعادل بیشتر بین ناقل‌های شیمیایی‌ مانند دوپامین و سروتونین در مغز و در نتیجه دستییابی به احساس لذت و شادمانی شود‌.

****قابل اعتماد مانند طبیعت
خسروی نژاد گفت: در واقع در این تحقیقات نشان داده شد که ارتباط نزدیک تر با طبیعت از جهت سلامت روانی در راستای رسیدن به آرامش بسیار موثر بوده و همزمان با شروع دوره شهرنشینی، ایده کاهش فشارهای روحی ناشی از آن با ایجاد این ارتباط بیش از پیش خود نمایانی می کند.
وی با بیان این که اساس ‘جنبش باغچه های شهری’ نیز به برقراری رابطه مثبت دوباره بین انسان و طبیعت استوار شد، افزود: درمانگران بیمارستان ها و مراکز درمانی نیز جهت بهبود پیشرفت در سیر بیماری و مداوای مراجعین خود از روش هایی مانند مشغول کردن آنها به فعالیت در باغچه ها و ایجاد برقراری ارتباط بین آنان و گیاهان، به طور گسترده ای استفاده کرده و نتیجه طبیعت درمانی را راهکار مناسبی در جهت پیشگری و کنترل اضطراب، استرس و البته وسواس فکری معرفی کرده اند.
این متخصص زیست شناسی گیاهی تاکید کرد:‌ امروزه با بهره گیری از موسیقی طبیعت‌، همانند صدای آتش یا سوختن چوب و آوای باران در راستای صیقل دادن روح و سلامت روان استفاده می شود،به نوعی که امروزه از تاثیر فوق‌العاده ‌هارمونی و نظم صدای باران برای کنترل و بهبود بیماری‌هایی‌ مانند اضطراب و یا افسردگی بهره گرفته می شود.
خسروی نژاد ادامه داد: همچنین مشاهده شد که خیره شدن به منظره طبیعی چه به صورت عکس و چه یک منظره واقعی به مدت حداقل 40 ثانیه، می‌تواند عملکرد مغزی مراجعین را افزایش دهد.
وی ادامه داد: بر اساس تحقیقات پژوهشگران دانشگاه ملبورن استرالیا که روی 150 دانش‌آموز صورت گرفت، نگاه به مناظر طبیعی سبب افزایش بازده و بهره وری مغزی آنها در به خاطر سپردن کارها و انجام محاسبات ریاضی بهتر شده است.
خسروی نژاد با بیان این که خو گرفتن و احترام به طبیعت، آرامش درون را در آدمی برمی انگیزد و در پی آن، هورمون های شادی و لذت را در بدن تنظیم می کند، گفت: پیشنهاد می‌کنم در محیط کار و یا در محل زندگی خود از عوامل طبیعی مانند گیاه و گلدان جهت بهبود سطح سلامتی جسمی و روانی بهره مند شوید.

با خشم کنار بیاییم و آن را کنترل کنیم

40787_154

  • اشتباه بسیاری افراد روانکاوی افکار و احساسات طرف مقابلشان است طوری رفتار می کنند که انگار می دانند طرفشان به چه چیز فکر می کند یا چه احساسی دارد. این کار سوءتفاهم بین دو طرف ایجاد می کند و اگر فرد اشتباه کند طرف مقابل عصبانی تر می شود.

 

کنار آمدن با احساسات دشوار است، کنار آمدن با عصبانیت دشوارتر است. خشم نوعی احساس است. اگر فرد موقع واکنش نشان دادن فکر نکند، مساله کوچکی را به یک مشکل بزرگ تبدیل خواهد کرد. باید بیاموزیم که در موقعیت های مختلف از فکرمان استفاده کنیم. این مسئله در دعوای زن و شوهرها بسیار مهم است. اگر طرفین سر یکدیگر فریاد بکشند، مشکل بیشتر می شود. در شرایطی که هر دو طرف از نظر احساسی تحریک شده اند اگر یکی از دو طرف از فکرش استفاده کند، می تواند مشکل را معقولانه ببیند و راه حلی برای کنارآمدن با آن پیدا کند. حتی ممکن است به این نتیجه برسد که اصلا مساله پیچیده ای وجود ندارد و در آرامش با روشی منطقی و عاقلانه مشکل را برطرف کند. در زیر به چند نمونه از رفتارها و الگوهای ارتباطی نادرست و مخرب اشاره می کنیم که هر مشاجره ای را بدتر می کند.

اجتناب از دعوا به طور کل

گاهی افراد به جای صحبت کردن در مورد مشکلات در یک جو آرام و توام با احترام مدت ها در مورد مشکل و دلیل ناراحتی خود به طرف مقابل چیزی نمی گویند و بعد آن را یک باره به صورت عصبانیتی غیرقابل کنترل بروز می دهند. این روش استرس شدیدی برای هر دو طرف ایجاد می کند. بهتر این است که به راحتی و با آرامش خاطر قبل از اینکه مشکل بزرگ و پیچیده شود در مورد مشکلاتتان باهم صحبت کنید.

حق به جانب بودن

اگر فکر کنید که در هر کاری روش شما درستاست. بدون شک رابطه تان خراب خواهد شد. انتظار داشته باشید که طرفتان هم مثل شما به قضایا نگاه کند. قبول کنید انسان ها با یکدیگر متفاوتند. همیشه به دنبال مصالحه باشید و فراموش نکنید هیچ وقت تنها یک روش «درست» یا «غلط» وجود ندارد و شاید هر دو نظر درست باشند.

حالت دفاعی گرفتن

بعضی ها به جای این که به گله و شکایت های طرف مقابل منطقی و صبورانه گوش کنند، سعی می کنند هرگونه اشتباه و خطای خود را انکار کنند. اما این روش باعث می شود طرف مقابل ناراحتی و شکایت خود را بیان نکند چراکه می داند بیان آنها فایده ای ندارد و نتیجه جز جمع شدن ناراحتی ها و بروز یک انفجار احساسی نیست.

روانکاوی

اشتباه بسیاری افراد روانکاوی افکار و احساسات طرف مقابلشان است طوری رفتار می کنند که انگار می دانند طرفشان به چه چیز فکر می کند یا چه احساسی دارد. این کار سوءتفاهم بین دو طرف ایجاد می کند و اگر فرد اشتباه کند طرف مقابل عصبانی تر می شود.

گوش ندادن

اشتباه بزرگ بعضی افراد این است که به جای گوش دادن به حرف های طرف مقابل صحبت های او را قطع می کنند، یا اگر سکوت کنند به آن چه خودشان می خواهند در جواب بگویند فکر می کنند. این کار باعث می شود نتوانید به خوبی از مشکل طرف مقابلتان مطلع شوید. گوش دادن و سکوت کردن هنگام صحبت های طرف مقابل بسیار مهم است. هنگامی که فرد عصبانی می بیند شما به صحبت های او با دقت و احترام گوش می کنید احساس بهتری پیدا کرده و سریع تر آرامش خود را به دست می آورد.

تقصیر را گردن دیگری انداختن

بعضی افراد هیچ وقت ضعف ها و اشتباهات خود را قبول نمی کنند و در برابر آن مقاومت می کنند و گمان می کنند با قبول ضعف هایشان از اعتبارشان کم می شود. به جای این رفتارها سعی کنید با مشکل خود منطقی برخورد کرده و حتی از طرف مقابلتان بخواهید شما را در حل مسئله کمک کند.

سعی در برنده شدن در دعوا

هدف از بحث بین دو نفر باید درک متقابل و رسیدن به توافق نظر یا راه حل باشد. اشتباهات طرف مقابلتان را به رخ او نکشید. احساسات او را دست کم نگیرید و روی نظر و عقیده خودتان پافشاری نکنید. این بدترین روش ممکن است.

تعمیم افراطی

هیچ وقت از جملات «تو همیشه…» یا «تو هیچ وقت…» استفاده نکنید. مثلا تو همیشه سرت شلوغه یا «تو هیچ وقت به من توجه نمی کنی» شروع نکنید. کمی فکر کنید آیا این جمله ها واقعیت دارند؟ همچنین هیچ وقت مشکلات قیمی را میان مشاجرات فعلی بیان کنید که مشاجره را بدتر می کنید.

حمله های شخصیتی

گاهی اوقات برخی افراد هر عمل منفی از طرف مقابل را جدی گرفته و آن را مشکل شخصیتی او تلقی می کنند. مثلا در مورد شوهری نامرتب، زن، نامنظم بودن مرد را یک اشکال شخصیتی در او قلمداد کرده و برچسب تنبلی و بی اهمیتی به خانه و خانواده به او می چسباند. به خاطر داشته باشید که در هر شرایطی برای طرف مقابلتان احترام قایل باشید حتی اگر بعضی از رفتارهای او را دوست ندارید.

بلند کردن صدا

مراقب لحن و تن صدایتان باشید. تلاش کنید یاد بگیرید تحت هر شرایطی با اطرافیانتان به نرمی و آهسته صحبت کنید. کمی با خودتان فکر کنید. واقعا فریادزدن چه مشکلی را حل می کند؟ بدون شک فریاد زدن فقط شرایط را بدتر می کند. اگر به آرامی صحبت کنید واکنش مشابهی دریافت خواهید کرد. عصبانیت قبل از هر چیزی به خودتان صدمه می زند.


سعی کنید این کارها را انجام دهید:

1 – از این جمله استفاده کنید: «می فهمم». این جمله در کشمکش های شدید و برای آرام کردن شرایط یا آشتی با طرف مقابل بسیار کارساز است.

2 – وقتی اوضاع وخیم است چند روز صبر کنید تا کمی آرام شوید. با گذشت زمان بهتر می توانید به مسایل نگاه کنید و بدون شک راه حل بهتری برای مشکل پیدا خواهید کرد.

3 – تصمیم بگیرید که در مواقع عصبانیت، رسمی و مودب حرف بنزید. به این ترتیب پس از حل مساله از رفتار خودتان پشیمان نخواهید شد.

و در نهایت :

حتی در میان بحث و کشمکش، محبت بهترین راه حل مشکلات است. اگر بین شما و همسرتان بحثی درگرفت بد نیست به او یادآور شوید که دوستش دارید. بدون شک با این کلام اوضاع بسیار بهتر می شود.