دسته: مجله روانشناسی

• ابتلا به آلزایمر. در بیماری آلزایمر، مغز کوچک شده و پسرفت می کند. یعنی یک آدم شصت ساله به بچه ای سیزده ساله تبدیل شده و این مشکل باعث تعلل ورزی می شود.

 

روانشناسی تنبلی و اهمال کاری
اولین ویژگی انسان با هویت شناخت خویش است. چنین فردی استعدادها، توانمندی ها، نیازها، افکار، احساسات، هیجانات و نقاط ضعف و قوت خود و هم چنین کرامات، ارزش ها و ظرفیت های وجودی و قدرت های عظیم فکری و روحی انسان و… را به خوبی می شناسد. از ویژگی های دیگر افراد هویت یافته داشتن انگیزه و هدف و برنامه است. این افراد اهل تفکر و تحقیق و مطالعه هستند، بنابراین این انسان ها دارای جهان بینی و اعتقادی بزرگ و راسخ بوده و در هیچ زمینه ای از دیگران تقلید نمی کنند. بااراده، مسئولیت پذیر، متعهد و نوع دوستند، فرهنگ و گذشته تاریخی خود را می شناسند و دارای هویت ملی هستند.

از ویژگی های انسان هویت یافته داشتن طرح و هدف و برنامه است. متأسفانه برخی افراد هیچ هدف و برنامه ای ندارند و از صبح تا شب سرگرم کارهایی هم چون: پیامک زدن، چت کردن، صحبت کردن با تلفن همراه و… هستند. این گروه وقت خود را هدر داده و آینده خود را نیز به تباهی می کشانند که در شماره پیش به این اعتیادهای پنهان به طور مفصل اشاره کردیم.

گروهی هم وجود دارند که هدف دارند اما هیچ تلاشی برای رسیدن به اهداف خود نمی کنند. این دسته که به افراد “از شنبه”، معروفند مدام کارهای خود را به عقب انداخته و به فردا و آینده موکول می کنند.

قصد داریم از دو منظر روان پزشکی، روان شناسی به مبحث اهمال کاری و تنبلی بپردازیم. به همین منظور با دکتر حمیدرضا ارشدی روان پزشک و عضو هیئت علمی دانشگاه به گفت وگو نشسته ایم.

* اهمال کاری به چه معناست و به نظر شما از نظر روان پزشکی چه عواملی باعث اهمال کاری و تنبلی در افراد می شود؟
ـ اهمال کاری در لغت معادل تنبلی، سهل انگاری، تعلل کردن، دست دست کردن و به تأخیر انداختن تصمیم برای انجام یک کار است.
اگر بخواهیم از دیدگاه روان پزشکی به این موضوع نگاه کنیم انگیزش، یک مسیر مغزی داشته و با یک سری از مواد شیمیایی درون مغز مانند دوپامین در ارتباط است، در نتیجه بیماری های روان پزشکی روی سیستمی از مغز که انگیزش را ایجاد می کند، تأثیر گذاشته، باعث کاهش انگیزه در فرد می شود و زمانی که انگیزه ها کاهش پیدا می کند به دنبال آن مسئولیت پذیری هم پایین آمده و در فرد تعلل ایجاد می شود.

* چه بیماری های روان پزشکی باعث تنبلی و تعلل در فرد می شوند؟
ـ افسردگی. که موجب کندی روانی ـ حرکتی در فرد می شود. نوعی بیماری است که قدرت انرژی ذهنی و روانی فرد را پایین آورده و این کاهش انرژی باعث تعلل و یا بی لذتی می شود، یعنی هیچ چیزی در فرد لذت ایجاد نمی کند. هم چنین نگاه فرد افسرده نسبت به خودش، به آینده و به جهان و کل هستی منفی می شود، بنابراین این نگاه باعث ناامیدی شده و فرد نمی داند به چه دلیل باید کاری را انجام دهد، در نتیجه این نگاه، در فرد تعلل ایجاد می شود.

بیماری های اضطرابی. فردی که به بیماری های اضطرابی دچار است، انجام هر کاری برایش اضطراب برانگیز است. حتی یک کار معمولی برای چنین شخصی، بسیار بزرگ به نظر می رسد. کسانی که از بیماری های اضطرابی رنج می برند از انجام کارها اجتناب کرده و مسلماً دچار تعلل می شوند.

بیماری مانیا. یک سری از بیماری های روان پزشکی وجود دارند که لذت جویی را بالا می برند. یعنی فرد دوست دارد از فعالیت های متعدد بدون در نظر گرفتن عواقب آن لذت ببرد. مانند بیماری مانیا که فرد لذت جو می شود. در این بیماری فرد به قدری درگیر فعالیت های آنی و تکانشی است که به وضوح بی هدف می شود.

استفاده از مواد مخدر. کسانی که از مواد مخدر استفاده می کنند آن قدر ذهنشان درگیر مراحل مصرف و چگونگی تهیه مواد است که چیزهای دیگر برایشان اهمیتی ندارد. این افراد در همه چیز به جز آنچه مربوط به مصرف مواد است، تعلل می ورزند.

ابتلا به آلزایمر. در بیماری آلزایمر، مغز کوچک شده و پسرفت می کند. یعنی یک آدم شصت ساله به بچه ای سیزده ساله تبدیل شده و این مشکل باعث تعلل ورزی می شود.
ابتلا به وسواس. در این بیماری فرد به قدری درگیر دقت در دست انجام دادن کارش می شود که دچار تعلل می گردد.
بنابراین، با توجه به تأثیر این بیماری ها در ایجاد تنبلی و اهمال کاری، پیشنهاد می شود اگر خانواده یا فردی مشاهده می کند فرزند او یا خودش دچار بی حالی، کسلی، بی انگیزگی، اهمال کاری و یا تنبلی شده است به یک روان پزشک مراجعه کند زیرا ممکن است فرد به یکی از بیماری های روان پزشکی مبتلا شده باشد.

* از نگاه روان شناسی ریشه های فردی تنبلی و اهمال کاری چیست؟
ـ نداشتن هدف و برنامه. بعضی وقت ها در زندگی خود هیچ هدفی نداریم. یعنی نمی دانیم، فردا یا هفته آینده می خواهیم چه کار کنیم. در یک سال و یا پنج سال آینده هم نمی دانیم باید چه کار کنیم. برخی که اصلاً نمی دانند در کل عمر خود باید چه کار کنند. اصلاً برنامه ریزی و اهداف کوتاه مدت و درازمدت و میان مدت آنها روشن نیست.

دانش آموزان هدفمند و غیرهدفمند را می توان اغلب با این پرسش، که شما در آینده قصد دارید چه کاره شوید، تشخیص داد. کسی که در زندگی خود هیچ هدفی ندارد می گوید حالا کنکور می دهیم ببینیم چه می شود. خوب مسلماً چنین فردی چیزی نمی شود. اما فردی که پاسخ می دهد: من قصد دارم در کنکور شرکت کنم، رشته مهندسی فلان در دانشگاه صنعتی فلان را بخوانم و… دچار تنبلی و اهمال کاری نمی شود.

* چطور می توان در زندگی هدفمند بود؟
ـ از جایی که پشت هر هدف یک ارزش وجود دارد، اگر در زندگی خود دارای ارزش های بزرگی بوده و به دنبال معنای زندگی و جایگاه خود در این معنا باشیم، زندگی و کار ما هدفمند خواهد شد. انسان ها برای داشتن یک زندگی هدفمند باید ارزش های واقعی زندگی را پیدا کرده و برای آن ارزش ها زندگی کنند. اما متأسفانه گاهی اوقات ارزش های زندگی ارزش های خود ما نیستند، ارزش های دیگران هستند که به ما تحمیل شده اند و یا ما از ارزش های آنها تقلید می کنیم و یا ارزش هایی هستند که نشان می دهند برای خودمان زندگی نمی کنیم بلکه برای دیگران زندگی می کنیم که این مشکل، خود باعث تنبلی می شود.

در تصمیم گیری ها هم ارزش ها دارای اهمیت هستند. برای مثال در زمان ازدواج یا انتخاب کار ابتدا از فرد پرسیده می شود ارزش های شما برای ازدواج و یا کار چیست. هر انسانی باید ارزش ها و اهداف خود را بشناسد. اگر ما ارزش های زندگی خود را درست انتخاب کنیم و اهداف زندگی خود را بدانیم مسلماً برای رسیدن به آن اهداف، انگیزه هم خواهیم داشت در نتیجه دچار اهمال کاری نمی شویم.

* تنبلی با اهمال کاری فرق می کند؟
ـ در حقیقت ریشه تنبلی، اهمال کاری است. وقتی اهمال کاری، دست دست کردن، سهل انگاری و ساده انگاری به صورت یک عادت درمی آید فرد تبدیل به یک آدم تنبل می شود.
اغلب آدم هایی که تنبل، سهل انگار یا اهمال کار هستند سه دسته اند: یا این افراد غفلت می کنند یعنی خبر ندارند که دارند سهل انگاری می کنند. مثلاً خانمی که چند روز ظرف ها را نمی شوید و همه روی هم تلنبار می شوند. چنین شخصی ممکن است متوجه نباشد که دارد غفلت می کند. دسته دوم انسان هایی هستند که خبر دارند اهمال کاری می کنند، خودشان می گویند من سهل انگارم، اما نمی دانند کارشان چقدر زشت است، مانند کسی که سیگار می کشد اما نمی داند چقدر سیگار کشیدن زشت است. دسته سوم کسانی هستند که می دانند سهل انگاری می کنند و کارشان زشت است اما راه حل مشکل را بلد نیستند و نمی دانند با این مشکل چگونه کنار بیایند.

* چه ارتباطی بین کمبود اعتماد به نفس و سهل انگاری و تنبلی وجود دارد؟
ماهیت تمام این موارد است که آدم اهمال کار، سهل انگار و تنبل، اعتماد به نفس خود را از دست می دهد. ارتباطی دوسویه بین این دو وجود دارد. یعنی آدم هایی که اعتماد به نفس ندارند سهل انگار، اهمال کار و تنبل می شوند و آدم های تنبل، و سهل انگار، اعتماد به نفس پایینی دارند. فردی که سهل انگاری و اهمال کاری می کند مسلماً اعتماد به نفسش پایین می آید.

• امروزه محل زندگي انسان‌ها به قدري تميز و پاكيزه است كه سيستم ايمني بدن بسيار كمتر از گذشته با عوامل بيماري‌زا برخورد مي‌كند.

 

محققان متوجه شدند خانه‌ها و اداره‌هاي تميز‌تر، باعث مي‌شود ميزان باكتري‌ها و آلودگي‌هايي كه انسان‌ها با آن برخورد مي‌كنند، كمتر شود كه اين عامل مي‌تواند باعث ضعيف‌شدن سيستم ايمني بدن انسان و تغيير در عملكرد مغز شود. مطالعات قبلي هم نشان داده بود كودكاني كه در خانه‌هاي بسيار تميز بزرگ شده‌اند سيستم ايمني ضعيف‌تري دارند و راحت‌تر از ديگران به بيماري‌هايي مانند آلرژي و آسم مبتلا مي‌شوند. اين افراد بسيار شديدتر از ديگران به گرد و غبار يا انواع ديگري از آلودگي‌ها واكنش نشان مي‌دهند اين موضوع مي‌تواند توليد مواد شيميايي شادي‌آور را در مغز كمتر كرده و باعث افسردگي شود. به همين دليل دانشمندان معتقدند ميزان افسردگي در كشورهاي توسعه يافته جهان بسيار بيشتر از ديگر كشورهاست كه عامل اصلي آن نيز تميز بودن بيش از حد و استفاده از وسايل پاك‌كننده است. سيستم ايمني بدن انسان نقش مهمي در ابتلا به افسردگي دارد. همزمان با رشد انسان‌ها سيستم ايمني بدن آنها نيز رشد پيدا كرده و كامل‌تر مي‌شود. هر چقدر انسان با باكتري‌ها و عوامل بيماري‌زاي بيشتري در تماس باشد، به همان اندازه سيستم ايمني قوي‌تري پيدا كرده و راحت‌تر مي‌تواند با عوامل بيماري‌زا مبارزه كند. امروزه محل زندگي انسان‌ها به قدري تميز و پاكيزه است كه سيستم ايمني بدن بسيار كمتر از گذشته با عوامل بيماري‌زا برخورد مي‌كند.

 

• من در آن دوره هيچ عقيده و حتي هيچ نظر مثبتي نسبت به مشاوره و روان‌شناسي نداشتم و ابتدا هم با خشم و عصبانيت به اين محيط‌ها وارد شدم. بعد از آمدنم، خشمم به يك كنجكاوي تبديل شد

 

 

ترس از ابراز عقيده و ناتواني در درك خواسته‌هاي ديگران، مشكلاتي بودند كه سال‌ها براي حل كردن‌شان تلاش مي‌كرده؛ مشكلاتي كه بدون كمك گرفتن از يك مشاور متخصص، در برطرف كردن‌شان ناتوان بوده است. عقيده داشته تمام مسائل زندگي‌اش را به تنهايي مي‌تواند حل كند و همين موضوع باعث ‌شده سال‌ها از آمدن به دفتر مشاوره پرهيز كند. 3 سال پيش با اصرار نامزدش و با اكراه بسيار، به دفتر مشاوره مي‌آيد و تنها پس از چند جلسه، مي‌فهمد نداشتن اعتماد به نفس و مشكلات بسيار با نامزدش، موضوعي نبوده كه به سادگي بشود از كنارش گذشت يا به تنهايي بتوان برطرفش كرد. با كمك مشاور، خود و اطرافيانش را بيش از قبل درك مي‌كند و قدرت ايستادن در برابر سختي‌ها را به دست آورده است. بعد از چند سال مشاوره و گروه درماني، شرايط بهتري در كارش به دست ‌مي‌آورد و در ارتباط با خانواده و دوستانش موفق‌تر است؛ اين روزها تلاش مي‌كند تا رابطه از هم پاشيده با نامزدش را بهبود بخشد و براي ساختن آينده‌اي مشترك آماده شود. ادامه ماجرا را از زبان او و درمانگرش بخوانيد…

---

 

دليل من براي آمدن به دفتر مشاور، يك مشكل عاطفي بود. اين موضوع بر مي‌گشت به زماني كه تصميم به ازدواج گرفته بودم؛ در آن دوره با وجود علاقه‌اي كه به نامزدم داشتم، بين ما مشكلات زيادي وجود داشت كه دليل بروز بسياري از آنها مسائل دروني من بود. اصلي‌ترين مشكلي كه مرا از آدم‌ها دور مي‌كرد، ناتواني‌ام در درك كردن افرادي بود كه در زندگي همراه من بودند. اين موضوع بيشترين تاثير را بر رابطه‌ عاطفي من مي‌گذاشت. به همين دليل در دوره نامزدي احساس مي‌كردم كه اين رابطه آن‌طور كه بايد باشد، نيست. انگار هيچ‌چيز در جاي خودش قرار نداشت. زماني كه با اين حس روبه‌رو مي‌شديم، در آغاز به‌نظرمان خيلي مهم به‌نظر نمي‌رسيد و فكر مي‌كرديم مي‌شود از كنارش گذشت و اجازه داد، زمان آن مشكلات را حل كند؛ درحالي‌كه اين‌طور نبود. اين موضوعات و اين مشكلات باعث شد او با اصرار من را به دفتر مشاور بياورد.

---

 

من در آن دوره هيچ عقيده و حتي هيچ نظر مثبتي نسبت به مشاوره و روان‌شناسي نداشتم و ابتدا هم با خشم و عصبانيت به اين محيط‌ها وارد شدم. بعد از آمدنم، خشمم به يك كنجكاوي تبديل شد اما هنوز هم به تاثير اين جلسات باوري نداشتم. نامزدم معتقد بود كه قبل از ازدواج و زندگي زير يك سقف ما بايد به اين جلسات بياييم و مشكلات‌مان را حل كنيم اما من هم مثل اكثريت افراد جامعه، جبهه منفي مي‌گرفتم و معتقد بودم خودم بهتر مي‌توانم همه چيز را درست كنم.

---

 

از همان جلسات آغاز مراجعه، تاثيرات خوبي را در خودم و تفكراتم مشاهده كردم اما باز هم نسبت به ادامه اين روال خيلي شك داشتم. در عين حال كه مي‌ديدم اين جلسات به من كمك مي‌كنند، نمي‌توانستم نگاه منفي‌ام را كنار بگذارم. با گذشت چند جلسه و مطرح شدن برخي موضوعات، ترسي به سراغ من ‌آمد. اين ترس ناشي از اين بود كه در اين جلسات، مشاوران موضوعاتي را مطرح مي‌كنند كه تنها خودت از وجودشان آگاهي و او. و در زماني كه او موضوعي را مطرح مي‌كند كه از آن آگاهي اما هميشه تلاش مي‌كردي ناديده‌اش بگيري يا پنهانش كني با يك ترس روبه‌رو مي‌شوي. گرچه وقتي جريان مراجعه‌هاي من به اين مرحله رسيد، كمي دچار هراس شدم اما به جاي عقب كشيدن تصميم گرفتم ادامه دهم چون فهميدم كه اين شخص مرا شناخته و مي‌تواند به من كمك كند.

---

 

مشكلات بسياري در دوره‌ نامزدي ما وجود داشت  و به همين دليل ازدواج‌مان را به تاخير مي‌انداختيم و اميدوار بوديم كه گذشت زمان، حل‌شان كند اما زمان نه تنها آنها را حل نمي‌كرد و بلكه گاهي عميق‌ترشان هم مي‌كرد. زماني كه فرد، شخصي را براي آينده خود انتخاب مي‌كند و احساس مي‌كند قرار است يك عمر كنار او زندگي كند، انتظارات متقابلي هم از او دارد. اين انتظارات در رابطه ما، هم از طرف من وجود داشت و هم از طرف او اما من انتظارات او را درك نمي‌كردم يا از آنها خبردار نمي‌شدم يا اينكه دليلي براي بر‌آورده كردن‌شان نمي‌ديدم. براي مثال بخشي از انتظارات فردي كه مي‌خواستم همسر آينده من باشد، به رفتارهاي من در اجتماع و در محيط كار بر‌مي‌گشت. او از من مي‌خواست در كارم مصرتر باشم، مسير پيشرفتم را فراهم كنم و هميشه در‌جا نزنم اما به جاي تلاش كردن در اين مورد، واكنش من اين بود كه نه تو جاي من نيستي، تو شرايط مرا نمي‌داني و هركسي كه جاي من باشد همين رفتارها را انجام خواهد داد.» درصورتي كه حرفش درست بود. در محيط كار و در اجتماع، آدم‌ها بايد شخصيت ديگري داشته باشند كه كمي با شخصيت‌شان در محيط خصوصي متفاوت است. اما من نمي‌توانستم اقتضائات محيط بيرون را به‌خوبي درك كنم و رفتاري متناسب با آن اتفاقات را نشان دهم.

---

 

راهنمايي‌هايي مشاورم به من كمك مي‌كرد و الگوي فكري كه به من مي‌داد كه باعث مي‌شد ديد منطقي‌تري نسبت به اتفاقات و رفتار‌هايم داشته باشم. اين موضوع باعث شد بتوانم هنگام مواجهه با موضوعات و مشكلات، منطقي‌تر رفتار و احساساتم را مهار كنم. پيش از اين مراجعات، واكنش‌هاي احساسي شديدي به موضوعات نشان مي‌دادم و نمي‌توانستم هنگام تصميم‌گيري و رفتار احساساتم را كنترل كنم. به همين دليل نتيجه‌اي كه مي‌خواستم بگيرم را نمي‌گرفتم چون همه رفتارهايم از روي هيجان بود و اين هيجان رفتارهايم و حتي تفكرم را تحت‌تأثير قرار مي‌داد. قطعا براي هر فرد در طول روز خيلي از اتفاقات خوشايند نيست و ممكن است عكس‌العملي در مقابل‌شان نشان دهد. درگذشته عكس‌العمل من به اين ناخوشايندي‌ها، خشم و واكنش‌هاي تند بود، موضوعي كه الان بسيار كم در زندگي‌ام اتفاق مي‌افتد. حالا آن‌قدر قوي شده‌ام كه به جاي واكنش سريع و نسنجيده نشان دادن، بتوانم در مورد آن اتفاق صحبت كنم و از راه گفت‌وگو و منطق آن مشكل را حل كنم. تا چند سال قبل، حتي ممكن بود برخوردي پرخاشگرانه نشان دهم يا جمع را ترك كنم درحالي‌كه امروز مي‌توانم با گفت‌و‌گو، حرفم را اثبات كنم و موفقيت بيشتري در روابط اجتماعي‌ام به دست آورم.

---

 

با كمكي كه جلسات مشاوره به من كرد، در رفتارم با خانواده‌ام موفق‌ترم. به‌خصوص رابطه‌ام با پدرم خيلي بهتر شده است. قبلا در مسائلي كه بين ما مطرح مي‌شد، خيلي با هم كلنجار مي‌رفتيم اما الان مي‌توانيم مثل دو دوست در مورد موضوعات صحبت كنيم و براي حل كردن‌شان از هم كمك بگيريم. البته طبيعي است كه همه ضعف‌هاي من برطرف نشده و من هنوز به مشاور مراجعه مي‌كنم. گرچه پيش از اين، گاه دو بار در هفته نيز مراجعه مي‌كردم اما هنوز هم هر هفته جلساتم را پيگيري مي‌كنم.

---

 

وقتي در جمعي بوديم و اتفاقي مي‌افتاد يا موضوعي مطرح مي‌شد كه من اشراف كامل نسبت به آن داشتم، هرگز خودم را درگير بحث نمي‌كردم. مشاركت من در بحث‌ها و در جمع‌ها بسيار كم بود. حتي اگر مي‌دانستم كسي دارد موضوعي را اشتباه مطرح مي‌كند، حرفي نمي‌زدم و دخالتي نمي‌كردم اما الان اگر جمعي باشد و صحبتي باشد كه در موردش آگاهي داشته باشم قطعا نظرم را بيان مي‌كنم. من اعتماد به نفس ابراز عقيده در جمع را نداشتم اما جلسات مشاوره به من كمك كرد آن را به دست بياورم و پيوندم را با جمع‌هاي اطرافم قوي‌تر كنم. الان فهميده‌ام من هم به‌عنوان يك شخص مي‌توانم خودم را ابراز كنم و تا حدودي اين اعتماد به نفس را به دست آورده‌ام.

---

 

برخي رفتار‌هاي من و ناتواني‌ام در ايجاد يك رابطه مناسب و امن با نامزدم، باعث شد كه ما از هم فاصله بگيريم و حتي مدتي از يكديگر بي‌خبر باشيم. در اين مدت، جلسات مشاوره به من كمك كرد تا شناختي كامل‌تر از خود و اطرافيانم به دست بياورم و بتوانم بعد از مدتي جدايي، با نامزدم بار ديگر در مورد آينده صحبت كنم. من معتقدم جلسات مشاوره باعث شده مشكلات دروني‌ام را حل كنم و نسبت به بسياري چيزها كه در درونم يا در اطرافم مي‌گذرد آگاه‌تر شوم تا بتوانم دوباره براي شكل دادن به آن رابطه آماده شوم. همانطور كه گفتم دليل اصلي مشاوره من همين رابطه بود، گرچه جلسات مشاوره‌ام به اين موضوع محدود نشد.
يكي از مشكلات من كه باعث از هم پاشيدن آن رابطه شد، اين بود كه نمي‌توانستم حرف طرف مقابلم را درك كنم. گاهي حتي نمي‌شنيدم كه چه موضوعي را بيان مي‌كند. او چيز ديگري مي‌گفت و من چيز ديگري درك مي‌كردم. چيزي كه پيش خودم فكر مي‌كردم، همان را به او انتقال مي‌دادم و او مي‌گفت اصلا منظور من اين نبوده و تو نمي‌تواني حرف‌هايم را درك كني. اما بعد از مشاوره‌ها فهميدم اين حرف او، اين خواسته‌اش‌اين نظرش يعني چه. من شناخت كمي نسبت به اين موضوعات داشتم و اين نشناختن باعث مي‌شد نتوانم در رابطه‌ام آن‌طور كه بايد عمل كنم. اما الان كه رابطه ما دوباره شكل مي‌گيرد وقتي به موضوعي بر مي‌خورم اگر بتوانم دركش كنم مي‌توانم تصميم‌گيري درست تري داشته باشم و اگرهم نتوانم، در جلسه مشاوره بعدي در موردش سؤال مي‌كنم تا تصميم‌گيري منطقي داشته باشم.

---

 

من 3 سال است كه مراجعه مي‌كنم و اين جلسات بر تصميم‌گيري‌هايم و مسيري كه براي زندگي‌ام انتخاب كرده‌ام نيز تاثير گذاشته است. من هنوز آن‌قدرها كه از خودم انتظار داشته‌ام در كارم پيشرفت نكرده‌ام اما تلاشم خيلي بيشتر شده. برخلاف قبل، حالا ديگر هدفم را مي‌شناسم و مي‌دانم مشكلاتم كجاست و چطور بايد برطرف‌شان كنم. گرچه هنوز راه طولاني‌ تا برطرف كردن‌شان پيش رويم قرار دارد. اين روزها اگر به شكستي برخورد كنم، به جاي آن‌كه جبهه منفي بگيرم مي‌دانم مشكل، خودم هستم و آن شكست حاصل اشتباهاتي است كه خودم انجام داده‌ام. قبول كرده‌ام كه براي هر پيروزي كه مي‌خواهم به دست بياورم بايد سختي‌اش را تحمل كنم. اما تا چند سال قبل و پيش از آن‌كه از مشاور كمك بگيرم، تحمل اين سختي‌ها برايم خيلي دشوار بود. اين‌كه به‌دنبال اهدافم بروم و براي به دست آوردن‌شان تلاش كنم موضوعي بود كه آزارم مي‌داد و باعث مي‌شد از كنارش بگذرم اما الان خيلي بيشتر به اين موضوع توجه مي‌كنم.
انگيزه‌هايم آن وقت خيلي قوي نبود و خودم را كمتر مي‌شناختم و به دليل آن‌كه نمي‌دانستم چه قابليت‌هايي دارم، نمي‌توانستم موفقيت‌هايي كه شايسته شان هستم را كسب كنم. در محيط‌هاي كاري نمي‌توانستم حق و حقوقم را بگيرم. خيلي اوقات حتي نمي‌توانستم براي كاري كه انجام داده‌ام دست‌مزدم را بگيرم اما الان مي‌توانم اين موضوع را به راحتي بيان كنم و ديگر مثل قبل به‌دليل كمبود اعتماد‌به نفس از آن صرف‌نظر نمي‌كنم. جلسات مشاوره در مورد مسائل دروني‌ام كمك زيادي به من كرد. حالا خودم را بهتر مي‌شناسم و از اهدافم آگاه ترم. مي‌دانم كه از زندگي‌ام چه مي‌خواهم و تا‌كنون به كدام يك از خواسته‌هایم رسیده‌ام و برای باقی آنها باید چه برنامه ریزی داشته باشم و چه كارهایی بكنم. به پشتوانه كمك‌هایی كه جلسات مشاوره به من كرد، آینده روشن تری پیش چشمم می بینم. آینده ای كه هم به دليل موفقیت در شغلم و هم توانمند شدنم در برابر مسائل عاطفی و اجتماعی به آن امیدوار‌ترم.

---

 

شرط لازم براي اطمينان كردن و درك ديگران، اعتماد به‌خود يا همان اعتماد به نفس است. معناي اعتماد به نفس در وهله اول اطمينان كردن به توانايي‌هاي‌مان نيست بلكه، نترسيدن و فرار كردن از ضعف‌هاي‌مان است. كسي كه از مواجه شدن با ضعف‌ها و كاستي‌هايش بترسد و با آن‌ها مواجه نشود، تا پايان عمر آن‌ها را با خود داشته و آسيب‌هاي حاصل از ترس‌هايش را تجربه خواهد كرد؛ چراكه تنها راه كاهش ترس و اضطراب مواجه شدن با آن‌هاست و مهم‌ترين عامل قوي شدن و ادامه يافتن‌شان اجتناب از آن‌هاست. اعتماد به نفس برداشتي است كه فرد از خودش دارد، اگر اين برداشت مثبت باشد، اعتماد به نفس بالا و اگر منفي باشد اعتماد به نفس پايين خواهد بود. اين برداشت امكان دارد براساس واقعيت بوده و براساس تصور فرد از واقعيت باشد. مسلما اعتماد به نفس يك فرد در تمام موقعيت‌ها پايين نيست ولي اگر مشكلي كه باعث كاهش اعتماد به نفس، در فردي شده باشد، اهميت داشته باشد فرد احساس پايين بودن اعتماد به نفس را در تمام جنبه‌هاي زندگي‌اش خواهد داشت.
فرد مراجعه‌كننده اين 2 خصوصيت را داشت. يعني نه تنها اعتماد‌به‌نفس پاييني داشته بلكه اين كمبود اعتماد به نفس را به تمام جنبه‌هاي زندگي‌اش تعميم مي‌داده و در كل زمينه‌هاي زندگي‌اش، توانايي خود را پايين تصور مي‌كرده است.
ايشان يك‌بار به همراه نامزدشان و با نگاه منفي مراجعه كرده بودند. دفعه بعد كه مراجعه كردند درست هنگامي بود كه رابطه ايشان با نامزدشان تقريبا قطع شده بود و اين تصور براي ديگران خصوصا نامزدشان ايجاد شده بود كه دليل مراجعه‌‌شان تغيير نظر نامزدشان است و به همين دليل مقطعي خواهد بود اما عكس اين تصور اتفاق افتاد. در جلسات ابتدايي برقرار كردن ارتباط با ايشان بسيار سخت بود چون خودشان تصور روشني از مشكل و عوامل ايجاد‌كننده آن نداشتند‌ به همين دليل ما در10-12 جلسه ابتدايي تنها با يكديگر به مرور وقايع، يافتن مسائلي كه او را ناراحت مي‌كرد ولي نمي‌توانست آن‌ها را كنترل كند يا تغيير دهد، نقاط ضعف و قوتش از ديد خودش و ديگران پرداختيم و با آرام‌تر شدن ذهنش به‌تدريج توانستيم مشكلات را اولويت بندي كنيم كه اين نخستين پيشرفت، در بينش پيدا كردن او نسبت به‌خودش بود.

 

 

 

• برخی افراد حتی در برابر کوچک‌ترین تغییری مضطرب و نگران می‌شوند و معمولا واژه «تغییر » آنها را عصبانی می‌کند. در واقع واژه تغییر برای کسانی که به آن با دیده منفی می‌نگرند

بعضی وقت‌ها خشم دقیقا به خود ما یا حرف‌ها و کارهایمان مربوط می‌شود و گاهی اوقات هم ظاهرا هیچ ربطی به ما ندارد و آن را از جانب دیگران دریافت می‌کنیم. در واقع عصبانیت یک پدیده شیمیایی است با تمام فعل‌و انفعالات شیمیایی محرک و هیجانی که وجودشان به بقای ما کمک می‌کند. هنگامی که افراد به شدت عصبانی می‌شوند، این واکنش بیرونی آنهاست که از واکنش تند فعل و انفعالات شیمیایی درونی بدنشان ناشی می‌شود. البته این درست است که همه ما عصبانی می‌شویم اما همه ما در شرایط یکسان، واکنش‌های یکسان نداریم و به یک اندازه عصبانی و خشمگین نمی‌شویم؛ مثلا به نظر می‌رسد بعضی افراد، نگران متولد می‌شوند زیرا همیشه نگران بدپیش رفتن کارها هستند! آنها دائم نگران هستند و با دیدن هر موقعیتی در مغز خود فقط یک تصویر بد و نگران‌کننده از آن دارند و این موضوع باعث می‌شود که اغلب مواقع نگران و مضطرب باشند.

بدترین حالت افراد مضطرب این است که حتی نمی‌دانند که دقیقا چه چیزی می‌خواهند و تصویر ذهنی آنها فقط منفی و نگران کننده است. در این مواقع بهتر است که ابتدا برای خود مشخص کنند که چه چیزی آنها را نگران کرده است و در صورت امکان، عوامل نگران‌کننده را از خود دور کنند و تصویر ذهنی درست و مثبتی نسبت به شرایط موجود داشته باشند.

عیب‌جویی
یکی از عوامل بروز عصبانیت، عیب‌جویی و سرزنش کردن دیگران است. این عیب‌جویی‌ها معمولا به این دلیل اتفاق می‌افتد که برای شخص موردنظر مشکل است مسئولیت کاری را که انجام داده بپذیرد یا به خاطر تاثیر بر کارش از دیگران عذرخواهی کند. شاید خودش می‌داند که مقصر است؛ اما دوست ندارد که آن را بپذیرد و از اینکه می‌داند دائم اشتباهات خود را تکرار می‌کند ناراحت است ولی دوست ندارد قبول کند اشتباه می‌کند بنابراین می‌کوشد اشتباه خود را به دیگران نسبت دهد. بعضی‌ها هم عذرخواهی و قبول مسئولیت را نشانه ضعف می‌دانند اما در هر شرایطی و در هرموقعیتی (مدرسه، محل کار، خانه یا در جمع دوستان و…) پذیرش فرهنگ مسئولیت‌پذیری بدون وجود سرزنش است.

مقاومت در برابر تغییر
برخی افراد حتی در برابر کوچک‌ترین تغییری مضطرب و نگران می‌شوند و معمولا واژه «تغییر » آنها را عصبانی می‌کند. در واقع واژه تغییر برای کسانی که به آن با دیده منفی می‌نگرند به معنای نتوانستن و تبدیل شرایط بدتر است. آنها از عمل کردن وحشت دارند و در اینگونه موارد در ذهن خود هر اتفاق بدی را که در گذشته برایشان افتاده دوباره زنده می‌کنند. البته کمی نگرانی از تغییر، ریسک یا موضوعات ناشناخته کاملا طبیعی است؛ زیرا بدن ما برای غلبه بر این نگرانی میزان آدرنالین خون را افزایش می‌دهد و باعث نگرانی می‌شود. نگرانی بسیار طبیعی است اما در بعضی مردم این موضوع تبدیل به یک فوبیای آزاردهنده می‌شود؛ به طوری که حتی فقط با اندیشیدن به تغییر، تصاویر بسیار زنده، قوی و وحشتناکی از مشکلاتی که ممکن است اتفاق بیفتد در ذهنشان زنده می‌شود و به جای اینکه آنها قادر به کنترل و اداره شرایط باشند، تحت کنترل این تصاویر ذهنی قرار می‌گیرند.

البته هرچه مدت زمان نگرانی‌شان بیشتر باشد احتمال ظهور فوبیا (ترس) نیز در آنان بیشتر خواهد شد؛ زیرا زمان بیشتری را به اندیشه و تصور آنچه اتفاق خواهد افتاد گذرانده‌اند. افرادی که از تغییرات می‌ترسند، فکر می‌کنند امکان دارد بعد از تغییر امنیت‌شان از بین برود و اوضاع بدتر شود. بدین ترتیب ترجیح می‌دهند به جای اینکه تغییر کنند در همان شرایط قبل باقی بمانند. یکی از دلایل بروز عصبانیت و اضطراب زمانی است که با دیگران وارد رقابت می‌شویم و به نتیجه دلخواه خود نمی‌رسیم. ما معمولا فراموش می‌کنیم همین که وارد رقابتی می‌شویم، تجارب بسیار گرانبهایی به دست می‌آوریم و می‌توانیم خیلی چیزها بیاموزیم اما این بدان معنا نیست که حتما باید برنده شویم. بعضی افراد روحیه رقابت‌جویانه‌ای دارند و می‌خواهند همیشه برنده باشند و بهترین نتیجه را بگیرند.

افراد برای مباره با ناراحتی هنگام شکست باید از قبل خود را برای هرگونه نتیجه‌ای آماده کنند و همیشه منتظر برنده شدن نباشند. تاقبل از شروع هر نوع رقابتی با تمام توان، تلاش خود را به کاربندند ولی پس از اعلام نتیجه، عصبانیت و ناراحتی هیچ فایده‌ای ندارد و فقط توان فرد را برای مبارزات بعدی از بین می‌برد. اما بعضی افراد بسیار سرسخت هستند و پذیرش هر شکست و مشکلی برایشان خیلی سخت و ناراحت‌کننده است. این افراد باید برای رسیدن به آرامش و قبول شرایط جدید تمرین بسیاری داشته باشند تا هنگام قرارگرفتن در شرایط نامطلوب بتوانند واکنش مناسبی داشته باشند و به علاوه خیلی عصبانی و غمگین نشوند چون تحقیقات ثابت کرده افراد عصبانی و خشمگین که معمولا در این حالت به سر می‌برند و با کوچک‌ترین تلنگری خیلی زود به هم می‌ریزند و کنترل رفتار خود را از دست می‌دهند در مقایسه با افراد آرام و خونسرد که هنگام بروز مشکلات می‌توانند واکنش صحیحی داشته باشند و به اصطلاح آرامش خود را حفظ کنند در معرض خطرات جسمانی بیشتری قراردارند. بسیاری از این افراد معمولا مبتلا به زخم‌معده یا میگرن می‌شوند و اغلب ناراحتی‌های گوارشی دارند.

 

 

 

ایجاد تغییر
این جمله را به خاطر بسپارید که شما خود مسبب ناراحتی‌ها و شادی‌هایتان خود هستید. اما باید بدانید که اگر هم نگران و ناراحت هستید، خودتان با رفتارهای آزاردهنده موجب بروز این نگرانی شده‌اید. البته شاید بدون اختیار نگران و ناراحت نمی‌شوید بلکه به طور آگاهانه و ناآگاهانه برای خود ناراحتی به وجود می‌آورید.

بنابراین وقتی توان ناراحت کردن خود را دارید پس قاعدتا توان این را هم دارید که کمتر رفتارهای خشمگینانه و ناراحت‌کننده برای خود داشته باشید و کمتر باعث ناراحتی خود شوید.

شما هر کاری را با هدفی خاص شروع می‌کنید و شاید بعد از مدتی با ناملایمات و ناراحتی‌هایی مواجه شوید؛ در این هنگام توجه به این موارد می‌تواند تا حدودی به شما کمک کند تا نسبت به رفتار خود دقیق‌تر شوید:
– شکست شما در تحقق یک خواسته مانند قبولی در یک دوره آموزشی، کار، ورزش یا ایجاد یک رابطه که نمی‌تواند موفق شود.
– به ویژه باورهای نامعقول درباره شکست یا طرد شدن؛ مثلا این باور که «نباید شکست بخورم!»، «باید مورد تأیید همه باشم!»، «شکست خیلی سخت و غیرقابل تحمل است» و «اگر نتوانم مورد توجه دیگران واقع شوم آدم بی‌ارزشی هستم!»

– نتایجی که به دنبال باورهای نامعقول هنگام ناملایمات و گرفتاری‌ها برای شما ایجاد می‌شوند؛ مثل احساس افسردگی و اضطراب شدید و رفتارهای خودشکنانه با تسلیم شدن و صرف نظر کردن از اهدافتان مانند رها کردن تحصیل، تلاش نکردن برای انجام کار مناسب، شرکت نکردن در فعالیت‌های ورزشی و دوری کردن از ایجاد رابطه و پیدا کردن دوستان صمیمی.

طبیعی است که هر کس در زندگی خواسته‌‌ها و آرزوهایی دارد که می‌خواهد به آنها برسد؛ مثلا فرض کنید شما خواهان داشتن ارتباطی صمیمی و لذت‌بخش با فردی هستید که می‌خواهید شریک شما در زندگی باشد، اما نظر او به هر دلیلی با شما هماهنگ نیست و در این ارتباط شما با نوعی شکست مواجه می‌شوید. در این هنگام احساساتی منفی اما لازم در وجودشما به وجود می‌آیند، این احساسات منفی از این جهت لازم به شمار می‌آیند؛ که وجود آنها به عنوان انگیزه‌ای خواهد بود تا شما هیچ گاه ناامید نشوید و به تلاش و کوشش خود در جهت یافتن هدف خود ادامه دهید.

اگر به این دلیل که مورد قبول واقع نشده‌اید دچار افسردگی شوید، ممکن است بعد از آن هم در موارد مشابه با خجالت و کمرویی با دیگران برخورد کنید و شاید هم هرگز نخواهید برای خواسته خود تلاش کنید، زیرا فکر می‌کنید با این وضع دیگر کسی نمی‌تواند شما را بپذیرد و خود شما هم مایل نیستید با کسی ارتباط دوستانه‌ای برقرار کنید.

اما نکته جالبی که در اینجا وجود دارد این است که شما می‌توانید هیجانات و رفتارهایتان را خودتان انتخاب کنید؛ بدین معنا که وقتی برای رسیدن به اهدافتان با مشکل مواجه می‌شوید، این خود شما هستید که تصمیم می‌گیرید چگونه رفتار کنید. شما همیشه بعد از یک تجربه ناموفق که مانع رسیدن شما به خواسته‌هایتان شده، عکس‌العمل خاصی نشان می‌دهید، اما اینکه عکس‌العمل‌تان چگونه باشد تاحد زیادی به خودتان بستگی دارد.

شما با توجه به باورهایی که از قبل در ذهنتان دارید رفتار می‌کنید. باورهای شما در واقع نشان دهنده نحوه ارزیابی تفکر و تصور شما درباره وقایع، سختی‌ها و ناملایمات است. این باورها، ترجیحات، آرزوها و تمایلاتی هستند که شما برای خود تعیین می‌کنید؛ بنابر این باورهای شما کاملا متفاوت هستند و ممکن است موجب بهبود حال شما شوند یا نتایج کاملا معکوسی داشته باشند.

 

• از آنجا که گرفتگی عضلات یکی از نشانه های استرس است. آرام سازی عضلات، گرفتگی بدنی را کاهش داده و چرخه استرس را متوقف خواهد کرد

به گرفتگی عضلات توجه کنید. وقتی استرس دارید عضلات شما سفت می شوند و نتیجتا تمرکز و دقت برای انجام کارها مشکل تر است. این موضوع را دریابید که کدام بخش از عضلات بدن دچار گرفتگی است؟ شانه ها، گردن، فک و یا قسمت های دیگر. مرحله بعد راه چاره است. قطعا برخورد با استرس و نشانه های آن از همان ابتدای شروع بیماری ساده تر خواهد بود. آرام سازی را یاد بگیرید.
از آنجا که گرفتگی عضلات یکی از نشانه های استرس است. آرام سازی عضلات، گرفتگی بدنی را کاهش داده و چرخه استرس را متوقف خواهد کرد. شیوه های متعددی برای آرام سازی جسم و روان مطرح شده است. انتخاب مناسب بستگی به خود شما دارد. برخی از این شیوه ها عبارتند از: نفس کشیدن: آرام و عمیق نفس بکشید. هوا را به آهستگی و با بینی به درون ریه هایتان فرو برید. احساس می کنید بادکنکی را داخل شکمتان از هوا پر می کنید. چند لحظه ای صبر نموده و سپس از راه دهان و یا بینی هوا را خارج کنید، عمیق هوا را خارج کنید بطوریکه احساس نمائید بدنتان خالی می شود.
همانند عروسکی بادی که وقتی باد آن را خالی می کنیم دست و پاهایش شل می شود. این عمل را به آرامی و چند بار تکرار کنید. بد نیست با هر عمل بازدم عبارات یا کلماتی آرامش دهنده مانند آرام باش، آهسته، یواش را با خودتان تکرار کنید. شل کردن عضلات: سعی کنید عمل آرام سازی را با شل کردن عضلات منقبض شده در طول روز حتما انجام دهید. برای شروع به اتاق خلوتی بروید تا کسی مزاحمتان نشود.لباس های تنگ، کفش و عینک را کنار بگذارید. روی صندلی بنشینید و کف پاهایتان را به آرامی روی زمین بگذارید، سر را مستقیم نگاه داشته و دستتان را روی پاها بگذارید. هدف منقبض کردن و سپس شل کردن قسمت به قسمت بدن است هر قسمت را که منقبض می کنید برای 10 ثانیه محکم فشار دهید و توجه داشته باشید که دقیقا کدام قسمت بدن سفت شده است.
سپس بعد از 10 ثانیه به آرامی عضله منقبض شده را شل کنید و دقت نمائید که چه احساسی داشتید.
برای مدت 20 ثانیه عضله را شل نگه دارید و از احساس خوبی که بی شک به شما دست خواهد داد لذت ببرید. این کارها را برای هر قسمت از بدن، یکبار انجام دهید منتهی اگر در قسمتی از بدن بیشتر احساس گرفتگی می کنید، آرامسازی را دو یا سه مرتبه تکرار کنید. ابتدا از ماهیچه پیشانی شروع کرده به چشم، بینی، چانه، زبان، آرواره، لب، گردن، بازو، دست، شانه، پشت، سینه، معده، شکم و سپس ران ها و قسمت پائین پا ادامه دهید. تصویرپردازی: با تصویرپردازی راجع به خاطرات خوش و یا وقایع خوشایندی که در آینده ممکن است برایتان پیش آید، بخود آرامش دهید. وقتی آرام و خوشحال هستید، بیشتر دوست دارید صحنه های آرامش بخش را در ذهن خود تجسم کنید.
راههای دیگری هم برای کم کردن میزان استرس وجود دارند. ورزش کردن، حمام گرم، مدی تیشن و یا گوش دادن به موزیک های آرام نمونه هایی از آن است. سعی کنید شیوه ای را انتخاب کنید که برایتان مناسب تر است و آن را هر روز به مدت حداقل 2 هفته ادامه دهید. این کار به شما کمک خواهد کرد که آرام سازی عضلات را یاد بگیرید و در مواقع استرس براحتی از آن استفاده کنید. تمرین و مداومت، فراگیری شما را بالا خواهد برد. واژه های مثبت را بکار ببرید. در مواردی که استرس دارید ممکن است افکار و واژه های منفی در مورد خودتان و موقعیتی که در آن هستید، به ذهن شما خطور کند. مهم این است چیزی که از ذهن شما می گذرد نباید بیشتر استرس زا باشد بلکه باید آرامتان کند. افکار مثبت به شما القا می کند که چگونه با موقعیتی که در آن هستید و با احساستان کنار آیید. قطعا برای کنار آمدن با موقعیت های پرتنش، فکر کردن به جنبه های مثبت، مفیدتر خواهد بود.
جملاتی چون “می توانم” “آرام باش” “قبلا هم این اتفاق افتاده چیزی نیست” نمونه ای از عبارات مثبت است.

• اگر چه زنان هم به اندازه مردان عصبانی می شوند، اما خشم هم چنان یک ویژگی مردانه به حساب می آید. دکتر کنث دیلیو کریستین، روان شناس و نویسنده می گوید:

بروز احساسات در زنان و مردان بسیار متفاوت است. در این مطلب به تفاوت های زنان و مردان در احساساتشان می پردازیم.

 

گریه مردان هم مثل زنان دلایلی دارد ولی چرا می گویند مرد نباید گریه کند؟ آیا گریه نکردن و ممنوعیت گریه برای مردان دلیلی علمی دارد و یا اینکه …؟ در ادامه پاسخ خود را خواهید دید.

 

گریه مردان همیشه باید در خفا باشد، مرد که گریه نمی کند. این ها جملات آشنایی هستند که تمام مردان و پسران بارها آنها را شنیده اند. حال می خواهیم بدانیم که آیا به واقع مرد نباید گریه کند و یا اینکه گریه کردن مرد ممنوعیتی ندارد.

 

طبق تحقیقات انجام شده مرد هم به اندازه زن دارای احساسات پیچیده ای است، اما آنها را به طور پوشیده نگاه می دارد. با اینکه احساسات همیشه از خصوصیات زنانه به شمار می رود، اما مردان هم به اندازه زنان احساساتی می شوند و تجربیات عاطفی مشابهی را توصیف می کنند.

 

در یک بررسی در رابطه با هوش عاطفی ۵۰۰ هزار فرد بالغ، ثابت شد که هوش عاطفی مردان به اندازه زنان است. مطالعاتی که بر روی زوج ها صورت گرفته نشان می دهد که مردان هم به اندازه زنان با میزان استرس همسرشان هماهنگ اند و به همان اندازه قادر به حمایت از آنها هستند.

 

دکتر کلمن، روان شناس و نویسنده می گوید:احساسات در زندگی مردان در پشت سر و در زندگی زنان در پیش رو قرار دارند. هورمون تستوسترون بر احساسات مردان تاثیر می گذارد و باعث می شود آنها بیشتر به طبقه بندی و تفکر منطقی بپردازند. به نظر می رسد زنان طبیعتاً با عواطف خود بیشتر در تماس هستند، در حالی که مردان باید روی این قضیه کار کنند و اگر این کار را بکنند شرایط، کاملا برابر می شود. آنها دارای روابط شادتر و زندگی سعادتمندانه تری خواهند بود.

 

چرا بسیاری از مردان از نظر احساسی ضعیف تر هستند؟ 

خوب این تقصیر مغز مردانه است. دکتر دیوید پاول، رییس مرکز بین المللی مطالعات سلامت می گوید:سیم کشی مغز مردان متفاوت است. او توضیح می دهد که ارتباط بین نیم کره چپ مغز، جایگاه منطق، و نیم کره راست مغز، محل عواطف و احساسات، در زنان قوی تر است، ارتباط بین دو نیم کره در زنان شبیه یک بزرگراه است، بنابراین می توانند به راحتی بین دو نیم کره حرکت کنند. اما در مردان این ارتباط مانند یک کوره راه باریک است که باعث می شود دسترسی به احساسات برای ما مردها چندان آسان نباشد.

 

نتایج ۱۲۵ مورد مطالعه در فرهنگ های مختلف نشان می دهد که مردها  و پسرها همواره  در تفسیر پیام های غیرکلامی نهفته در ژست بدن، حالت صورت و لحن صدا دقت کمتری دارند. هم چنین واکنش مردان نسبت به احساسات ضعیف تر است و زودتر هم آنها را فراموش می کنند.

 

در آزمایشی که در دانشگاه استانفورد انجام گرفت، عکس هایی از صحنه های تکان دهنده یا ناراحت کننده باعث تحریک بخش گسترده تری در مغز زنان شد. پس از سه هفته، زنان در مقایسه با مردان جزییات بیشتری از این تصاویر را به خاطر داشتند. به همین صورت محققان گمان می کنند که یک زن ممکن است به خاطر بگو مگو یا بی اعتتنایی کوچکی که شوهرش مدت هاست فراموش کرده هم چنان ناراحت و عصبانی باشد.

 

پسرها در یک سالگی در مقایسه با دختران ارتباط چشمی کمتری برقرار می کنند و به اشیای متحرک مثل ماشین توجه بیشتری نشان می دهند تا چهره انسان ها. هم پدرها و هم مادرها با پسران شان کمتر در مورد عواطف و احساسات صحبت می کنند (به جز خشم)، و دایره لغات ذهن پسرها شامل تعداد کمتری از واژه های مربوط به احساسات می شود.

 

در سنین بزرگ سالی مردان از کلمات کمتری استفاده می کنند و صحبت کردن را حداقل در جمع ابزاری برای بالا بردن موقعیت خود می دانند، برعکس خانم ها که برای نزدیکی به دیگران با آنها وارد صحبت می شوند. مردان حتی هنگام صحبت با دوستان شان هم در حال تبادل اطلاعات در مورد خرید، ورزش، ماشین یا کامپیوتر هستند.

 

چرا مردان به یکباره منفجر می شوند؟ 

اگر چه زنان هم به اندازه مردان عصبانی می شوند، اما خشم هم چنان یک ویژگی مردانه به حساب می آید. دکتر کنث دیلیو کریستین، روان شناس و نویسنده می گوید:خشم به این علت به وجود می آید که شخص به علت سرکوب کردن احساسات خودش دچار سرخوردگی شدید می شود با این وجود این کاری است که مردان انجام می دهند، چون می ترسند که اگر کمی به احساسات شان بها بدهند دیگر کنترل آن از دست شان خارج می شود.