برچسب: کم خونی

• به طور کلی درمان این بیماری شامل مصرف دارو، ایجاد تغییرات در برنامه غذایی و گاهی جراحی برای درمان خون ریزی زیاد است.برای افزایش هموگلوبین بدن، به آهن نیاز است که با مصرف مکمل های آهن با تجویز پزشک و ایجاد تغییرات لازم در برنامه غذایی می توان این مشکل را برطرف کرد.

دراین مطلب می خواهیم که به برخی دلایل وعلل های کم خونی وعوارض های کم خونی وچند مورداز میوه های خون ساز وخواص آن ها در کاهش کم خونی بدن بپردازیم.

چند مورد ازمیوه های خون ساز

هموگلوبین پروتئینی است که درسلول های خون موجود است و کمک می کند اکسیژن به اندام های مختلف بدن منتقل شود. علل زیادی مانند کمبود ویتامین C و B12، شیردهی، کاهش تولید گلبول قرمز، بعضی از بیه هماری ها مثل ایدز، ورم مفاصل و … در بروز کم خونی نقش دارد.

شایع ترین عوارض کم خونی عبارت است از:تنگی نفس، سستی، خستگی مفرط، تپش قلب، تعریق بیش ازحد و حساس بودن به سرما. عوارض نادر نیز شامل سوزش معده، خون در مدفوع، استفراغ و ورم در دست وپاست.با پی بردن به علت و شدت این بیماری می توان آن را درمان کرد.

به طور کلی درمان این بیماری شامل مصرف دارو، ایجاد تغییرات در برنامه غذایی و گاهی جراحی برای درمان خون ریزی زیاد است.برای افزایش هموگلوبین بدن، به آهن نیاز است که با مصرف مکمل های آهن با تجویز پزشک و ایجاد تغییرات لازم در برنامه غذایی می توان این مشکل را برطرف کرد. برنامه غذایی بیمار باید سرشار از اسیدفولیک،ویتامین های C و B12 باشد. اگرچه فهرست بلندی از مواد غذایی مفید در رفع کم خونی وجود دارد.

آلو

آلو و آب آن از منابع غنی آهن است و جزو بهترین میوه ها برای درمان کم خونی به حساب می آید. برای پیشگیری از کم خونی آلو را به وعده صبحانه خود اضافه کنید.

سیب

این میوه حاوی ویتامین C است که به بدن در جذب آهن «غیر هِم» کمک می کند. برای مقابله باکم خونی روزی یک عدد سیب بخورید.

زردآلو

برای تأمین آهن موردنیاز بدن روزانه زردآلو همراه با صبحانه بخورید یا این که این میوه را به عنوان میان وعده مصرف کنید.

گریپ فروت

این میوه و آب آن سرشار از ویتامین C است.

• ذرت به طور کلی حاوی قند بیشتری نسبت به دیگر سبزیجات هست. ذرت با فلانوئید ها و آنتی اکسیدان هایی مثل بتاکاروتن میتونه موثر در پیشگیری انواع بیماری ها و سرطان ها باشه. همچنین حاوی ویتامین های A و B6 هست.

یه گشتی که در بازار میوه و تره بار بزنید حتما میتونید این روز ها بلال تهیه کنید. با خوندن این مطلب حتما به فکر تهیه ذرت و استفاده از اون خواهید افتاد. ذرت ابتدا در مکزیک و قسمتهایی از قاره آمریکا بوده و کم کم به کشور های دیگه منتقل شده. این گیاه کاربرد های بسیار زیادی در آشپزی داره و در بسیاری از غذا ها چه به صورت کامل و پخته شده و چه به صورت آرد یا نشاسته مورد مصرف قرار میگیره. احتمالا خیلی از شما هم تاحالا از ذرت در انواع سالاد ها استفاده کردید. این گیاه خواص خیلی عالی داره که در این مطلب در موردش صحبت میکنیم.

خواص کلی ذرت

ذرت به طور کلی حاوی قند بیشتری نسبت به دیگر سبزیجات هست. ذرت با فلانوئید ها و آنتی اکسیدان هایی مثل بتاکاروتن میتونه موثر در پیشگیری انواع بیماری ها و سرطان ها باشه. همچنین حاوی ویتامین های A و B6 هست. این گیاه بسیار عالی برای بیماری های پوستی هست و باعث حفاظت پوست در برابر بیماری ها میشه. این گیاه عالی میتونه دارویی برای کنترل دیابت باشه. از بیماریهای قلبی و عروقی نیز جلوگیری میکنه.

میزان ۱۸ درصد ذرت رو فیبر تشکیل میده که بسیار موثر در پیشگیری و رفع بیماریهای گوارشی مثل یبوست هست و از ابتلا به سرطان روده نیز جلوگیری میکنه.

همچنین ذرت سرشار از ویتامین های مختلفه که درسلامتی بسیار موثر هستند. از طرفی  مواد معدنی همچون فسفر، منیزیم، منگنز، روی، آهن، مس همگی در ذرت یافت میشود.

ذرت یک منبع غنی از آنتی اکسیدان هاست که بسیار موثر در مبارزه با رادیکال های آزاد ایجاد کننده سرطان هستند.

معمولا از متخصصان تغذیه شنیده میشه که با پخت و پز، از خواص سبزیجات و میوه ها کاسته میشه. یک مطالعه نشون میده که پختن ذرت در دمای ۱۱۵ درجه فارنهایت به مدت ۲۵ دقیقه میتونه باعث افزایش خواصش هم بشه.

ذرت موثر در حفظ سلامت قلب

روغن ذرت باعث کاهش کلسترول و در نتیجه کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی میشه. همچنین مصرف این روغن بهترین راه برای حفظ سلامت قلبه. به این دلیل که ذرت دارای یک ترکیب مطلوب از اسد چرب مشتق شده است که اجازه میده تا اسید های چرب امگا ۳ باعث از تخریب کلسترول های بد و جایگزین اونها بشن. این موضوع باعث کاهش حملات قلبی و سکته مغزی میشه.

پیشگیری از کم خونی

ویتامین B12 و اسید فولیک موجود در ذرت باعث جلوگیری از کم خونی ناشی از کمبود ویتامین ها میشه. همچنین ذرت دارای سطح قابل توجهی از آهنه که یکی از مواد معدنی ضروری برای تشکیل سلول های قرمز خون به شمار میاد.

ذرت زرد منبع غنی از بتاکاروتن هست که به شکل ویتامین A در بدن نمود پیدا میکنه. این ویتامین بسیار موثر در قدرت بینایی و همچنین طراوت پوست هست.

هشدار: درسته که در بالا گفتیم روغن ذرت میتونه باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی بشه ولی باید توجه داشته باشیم که ذرت حاوی مقدار زیادی از اسید های چربه بنابر این برای افرادی که در حال حاضر دارای بیماری های قلبی هستند، ذرت اضافی و یا مصرف بیش از حد روغن ذرت میتونه خطر ساز باشه.

به طور کلی هر چیزی بیشتر از حد نیاز میتونه خطر ساز باشه و برای بدن مضر باشه. پس باید در مقدار مصرف حتی سبزیجات هم دق کنیم.

فصل ذرته و توصیه میکنم ذرت تازه تهیه کنید و دون کنید. هم بپزید و تازه مصرف کنید و هم مقداری کنسرو و یا فریز کنید تا بعد ها استفاده کنید.

• انبه حاوی فیبرهایی است که حرکات روده‌ها را تنظیم کرده و از یبوست پیشگیری می‌کند. این میوه برای کاهش التهاب مخاط معده فوق‌العاده است. به عقیده‌ی مادربزرگ‌ها خوردن دو برش کوچک انبه نرم با عسل و نمک، درمان اسهال تابستانی و مشکلات دیگر مربوط به معده است.

انبه یک میوه‌ی استوایی است که به دلیل دارا بودن مواد مغذی بی‌شمار برای سلامتی فوق‌العاده است. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در این میوه برای پیشگیری از سرطان، ارتقای سلامت چشم‌ها و پوست، افزایش میل جنسی، هضم راحت غذا، مقابله با کم خونی و غیره مفید است. در این مطلب گوشه‌ای‌ از خواص انبه را بررسی می‌کنیم.

انبه: سلاحی برای مقابله با سرطان

انبه سرشار از فنول‌هایی مانند کرستین، ایزوکرسیترین، استراگالین، فیستین، اسید گالیک و گالات متیل و همچنین آنزیم‌های فراوان است. این فنول‌ها و آنزیم‌ها باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان می‌شود. این میوه حاوی میزان زیادی فیبر پکتین است که خطر تشکیل سلول‌های سرطانی در دستگاه گوارش را کاهش می‌دهد.

100 گرم از این میوه 46 درصد نیاز روزانه‌ی ما به ویتامین C را تامین می‌کند. این ویتامین یک آنتی‌اکسیدان قوی است که سلول‌های بدن را از آسیب‌های رادیکال‌های آزاد حفظ می‌کند و خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد. از این گذشته انبه حاوی ترکیب دیگری به نام لوپئول می‌باشد که مانع از رشد سلول‌های سرطانی پروستات می‌شود. این ترکیب همچنین رشد تومورهای سرطانی در سر و گردن را کاهش می‌دهد.

انبه: دوست چشم‌ها

100 گرم انبه 15 درصد نیاز روزانه‌ی بدن به ویتامین A را تامین می‌کند که برای تضمین سلامت چشم‌ها و تقویت قوه‌ی بینایی لازم است. افرادی که می‌توانند روزانه از این میوه مصرف کنند کمتر در معرض مشکلات بینایی مانند کاهش دید شبانه، خشکی چشم، سوزش چشم و غیره قرار می‌گیرند.

انبه برای خانم‌های باردار و افرادی که از کم‌خونی رنج می‌برند بسیار مفید است. به خاطر اینکه سرشار از آهن است. از این گذشته میزان بالای ویتامین C موجود در آن باعث جذب حداکثری آهن می‌شود

انبه برای هضم غذا

انبه سرشار از آنزیم‌های گوارشی است که به هضم غذا و به تجزیه‌ی پروتئین‌ها کمك می‌کند. به همین دلیل است که برای مقابله با حالت اسیدی معده مفید بوده و به هضم راحت غذا کمک می‌کند.

انبه حاوی فیبرهای غذایی

انبه حاوی فیبرهایی است که حرکات روده‌ها را تنظیم کرده و از یبوست پیشگیری می‌کند. این میوه برای کاهش التهاب مخاط معده فوق‌العاده است. به عقیده‌ی مادربزرگ‌ها خوردن دو برش کوچک انبه نرم با عسل و نمک، درمان اسهال تابستانی و مشکلات دیگر مربوط به معده است.

انبه و سلامت پوست

انبه منافذ بسته‌ی پوست را باز می‌کند. احتمالاً می‌دانید که آکنه‌ها در نتیجه‌ی بسته شدن منافذ پوست ظاهر می‌شوند. برای تمیزی و مقابله با جوش‌ها گوشت این میوه را به صورت ماسک روی پوست صورت بگذارید و بعد از 10 دقیقه با آب خنک شستشو دهید. مصرف روزانه‌ی این میوه نیز باعث نرمی و خوش آب و رنگ شدن پوست می‌شود.

انبه برای مقابله با دیابت

برگ‌های درخت انبه برای کنترل میزان انسولین استفاده می‌شود. به این منظور باید مقداری برگ انبه را با آب بجوشانید و بگذارید یک شب تمام خنک شود. سپس محلول را صاف کرده و میل کنید. توجه داشته باشید که میوه‌ی انبه نیز شاخص گلیسمی پایینی دارد به همین دلیل تأثیر زیادی در تغییر میزان قند خون ندارد.

انبه و افزایش میل جنسی

انبه سرشار از ویتامین E است که برای بهبود عملکرد هورمون‌های جنسی و افزایش میل جنسی بسیار موثر است. اگر مدتی است که دچار بی‌میلی شده‌اید بهتر است کمی انبه میل کنید. انبه حاوی فیبرهایی است که حرکات روده‌ها را تنظیم کرده و از یبوست پیشگیری می‌کند. این میوه برای کاهش التهاب مخاط معده فوق‌العاده است.

انبه برای بهبود حافظه

این میوه یکی از میوه‌های فوق‌العاده برای مغز کودکان است. نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهند که این میوه حاوی اسید گلوتامیک می‌باشد و برای بچه‌هایی که مشکل تمرکز دارند فوق‌العاده است. این ترکیب به بهبود حافظه و تحریک سلول‌های مغز کمک می‌کند.

انبه برای مقابله با کم‌خونی

انبه برای خانم‌های باردار و افرادی که از کم‌خونی رنج می‌برند بسیار مفید است. به خاطر اینکه سرشار از آهن است. از این گذشته میزان بالای ویتامین C موجود در آن باعث جذب حداکثری آهن می‌شود. توجه داشته باشید خانم‌هایی که در دوره‌ی پیش از یائسگی قرار دارند نیز در معرض کم‌خونی هستند. به همین دلیل مصرف این میوه را به خانم‌ها توصیه می‌کنیم.

توجه توجه

انبه و واکنش‌های آلرژیک

پوست این میوه حاوی اروشیول است و به همین دلیل هم امکان دارد باعث بروز واکنش‌های حساسیتی در پوست شود. در نتیجه اگر پوست حساسی دارید از تماس این میوه با پوستتان بپرهیزید.

سندروم آلرژی دهانی یا سندرم میوه‌ای لاتکس

افرادی که به لاتکس حساسیت دارد نسبت به این میوه به خصوص نارس آن نیز حساسیت زیادی از خود نشان می‌دهند. به این ترتیب که بعد از مصرف با واکنش‌هایی مانند خارش گوشه‌ی دهان، لب‌ها و روی زبان مواجه می‌شوند. البته در برخی افراد امکان دارد که این واکنش‌ها جدی‌تر باشد مانند متورم شدن لب‌ها، ایجاد زخم در دهان، مشکلات تنفسی، استفراغ و اسهال. این واکنش‌های آلرژیک که به سندرم میوه‌ای لاتکس نیز معروف است به دلیل وجود اناکاردیک اسید موجود در انبه‌ی نارس بروز می‌کند.

توجه داشته باشید که این واکنش‌های آلرژیک با میوه‌های دیگری مانند کیوی نیز ایجاد می‌شوند. توجه داشته باشید که میوه‌های رسیده چنین واکنش‌هایی بروز نمی‌دهند اما با این حال توصیه می‌کنیم افرادی که به انبه حساسیت دارند ترجیحاً از مصرف میوه‌ی کاملا رسیده نیز پرهیز کنند.

انبه با وارفارین: احتیاط

امکان دارد که انبه در تأثیر قرص‌های وارفارین که یک داروی رقیق‌کننده‌ی خون است اختلال ایجاد کند. اگر در حال مصرف این دارو هستید در مصرف این میوه احتیاط کنید و قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید. بهتر است در مورد دیگر می

• از عدس غافل نشوید! این خوراکی خوش طعم سرشار از خاصیت است و خوشبختانه جایگاهش را در سفره ما ایرانی ها هم پیدا کرده. می توانید از عدس در غذاهای اصلی استفاده کنید، مثل عدس پلو یا به عنوان یک پیش غذای خوشمزه آن را سرو کنید، مثل عدسی. علاوه بر داشتن آهن، عدس سرشار از ویتامین A و فیبر هم هست.

با هم تعارف که نداریم! بیشتر خانم های ایرانی کمبود آهن دارند! ممکن است بی خودی احساس خستگی کنند، کم تحرک شوند یا تمام مدت بیحال باشند. تازه اینها در صورتی است که مشکل آهن هنوز در مراحل اولیه باشد. در حالت حاد اتفاقات بدتری می افتد. اوضاع آنقدر جدی شده است که مسوولان هم دست به کار شده اند تا حداقل نسل جدید را نسبت به کمبود آهن واکسینه کنند! برای پیشگیری از فقر آهن، مدارس تصمیم گرفته اند دختران جوان را از همین حالا آهن اندود کنند! اسمش را هم گذاشته اند طرح آهن یاری مدارس اما در این میان شما به عنوان مادر یا دختر خانواده می توانید خودتان را سرشار از آهن کنید. آن هم به صورت طبیعی. طوری که بدنتان از این همه توجه لذت ببرد و دیگر رنگ فقر آهن را نبیند! می پرسید چطور؟ ما به شما می گوییم!

اگر کمبود آهن داشته باشید

علاوه بر حالت خستگی و بی حالی فقر آهن عوارض دیگری هم دارد. یکی از این عوارض اختلال در حافظه و به دنبال آن یادگیری است. به عبارت ساده تر مغز بدون آهن توان زیادی برای حفظ کردن چیزهایی که دیده یا شنیده ندارد و ترجیح می دهد به خودش فشار زیادی وارد نکند.

از طرف دیگر کمبود آهن تاثیری مستقیم روی نحوه عملکرد عضله های بدن دارد. افرادی که ورزش می کنند اما از کمبود آهن شان بی خبر هستند اغلب در حین ورزش دچار گرفتگی عضلات می شوند یا دردهای ماهیچه ای آنها به راحتی خوب نمی شود. بعد از ورزش هم مدت طولانی تری احساس خستگی می کنند و ماهیچه های شان فرسوده می شوند.

در چنین شرایطی می توانید از طریق جذب آهن به خودتان کمک کنید. محققان می گویند هر خانم به طور متوسط باید روزی 18 میلی گرم آهن دریافت کند تا بتواند سلامت بماند و دچار فقر آهن نشود. ما هر کدام از منابع آهن را پیمانه کرده ایم و به شما می گوییم چه میزان آهن دارند. شما هم به بدنتان لطف کنید و با ترکیب کردناین مواد یا استفاده از یکی از آنها به میزان مناسب بدنتان را آهنی کنید!

یک پیمانه عدس = 6.59 میلیگرم آهن

از عدس غافل نشوید! این خوراکی خوش طعم سرشار از خاصیت است و خوشبختانه جایگاهش را در سفره ما ایرانی ها هم پیدا کرده. می توانید از عدس در غذاهای اصلی استفاده کنید، مثل عدس پلو یا به عنوان یک پیش غذای خوشمزه آن را سرو کنید، مثل عدسی. علاوه بر داشتن آهن، عدس سرشار از ویتامین A و فیبر هم هست. بنابراین اگر دوست دارید در حین دریافت آهن پوست خوبی هم داشته باشید و اندامتان هم زیباتر شود، می توانید از این وعده های غذایی استفاده کنید. فیبر مانع احساس گرسنگی می شود و می تواند مدت زمان بیشتری شما را سیر نگه دارد.

یک پیشنهاد: اگر رژیم غذایی خاصی ندارید خوراک عدسی تان را با سیب زمینی ترکیب کنید. سیب زمینی هم یکی دیگر از منابع آهن است که می تواند به بدنتان کمک کند.

یک پیمانه اسفناج = 6.34 میلیگرم آهن

ملوان زبل حق داشت! اسفناج یک منبع غنی از ویتامین A، کلسیم و پتاسیم است. ترکیب هایی که همگی بدون شک به بهبود کارکرد بدن به خصوص ماهیچ ها کمک زیادی می کنند. شاید تنها چیزی که ملوان زابل از آن بی خبر بود وجود آهن فراوان در این سبزی خوشمزه است! سعی کنید خوردن این سبزی را در برنامه غذایی تان قرار دهید. به خصوص می توانید با درست کردن بورانی یا خوراک آلو و اسفناج ذائقه بچه ها را هم با این سبزی پرخاصیت سازگار کنید.

یک پیشنهاد: کمی گردو، پنیر گودا و اسفناج تهیه کنید و از این سه قلم یک سالاد خوشمزه بسیازید. این سالاد به خصوص برای خانواده های ورزشکار بسیار مناسب است. پتاسیم گردو و اسفناج در کنار پنیر، خوراکی بی نظیر برای بهبود کارکرد ماهیچه ها هستند.

یک پیمانه برنج سفید = 7.97 میلی گرم آهن

آنقدر در مورد تاثیر برنج روی چاق شدن شنیده ایم و راجع به بدی برنج های بدون سبوس شنیده ایم که فراموش کرده ایم شاید جدا از این موارد منفی ویژگی مثبتی هم در این ماده خوراکی وجود داشته باشد. خبر خوب اینکه برنج سفید می توان سرشار از آهن باشد، البته به شرط طبخ درست! در حقیقت یک پیمانه از این ماده خوراکی بیشتر از یک پیمانه اسفناج آهن دارد! اگر تا امروز با دیدن یک بشقاب برنج مقادیر زیادی استرس بیخ گلویتان را می فشرد از امروز یک نفس عمیق بکشید و برنج تان را با خیار راحت میل کنید!

یک پیشنهاد: اگر جزو عشاق سوشی هستید بد نیست ترکیب برنج سفید و سوشی را با هم به کار ببرید. این ترکیب سرشار از آهن است. در حقیقت لایه رویی سوشی به طرز عجیبی با آهن غنی شده است. این ترکیب خیلی زود احساس خستگی را از بین می برد و شما را شاداب و پرانرژی می کند.

0.085 گرم گوشت گاو = 5.24 میلیگرم آهن

سرانه مصرف گوشت قرمز ما ایرانی ها خیلی پایین است برای همین هم جای تعجب ندارد اگر میزان آهن خون خانم های ایرانی هم پایین باشد! جالب است که مقدار خیلی کم از گوشت می تواند سرشار از آهن باشد! افرادی که گیاهخوار نیستند می توانند از این منبع غنی شده آهن برای دریافت مقادیر لازم آهن بدنشان استفاده کنند. غذای بچه ها را با این ماده غذایی طبخ کنید تا میزان آهن دریافتی بدنشان بالا برود. فقط به خاطر داشته باشید طبع گوشت گاو سرد است و ممکن است باعث سردی کردن بچه ها شود.

سعی کنید از ادویه های گرم در طبخ غذاها استفاده کنیدیا طبخ این گوشت دروعده های غذایی را متعادل نمایید. گیاهخواران عزیز هم حواسشان به آهن دریافتی بدنشان باشد تا به خاطر عدم دریافت گوشت قرمز دچار فقر آهن نشوند.

یک پیشنهاد: اگر بچه ها با طعم یا بوی گوشت مشکل دارند حتما قبل از استفاده آن را در ماست یا آب لیمو بخوابانید تا هم تردتر شود و هم عطر خوبی پیدا کند. مطمئن باشید این خوراکی وقتی برای دندان های ظریف بچه ها قابل جودین شود از آن استقبال بیشتری می کنند.

یک پیمانه لوبیا قرمز = 5.2 میلیگرم آهن

لوبیا نبین چه ریزه! همین ریزه میزه هایی که گاهی وقت ها وجودشان را در ظرف حبوبات آشپزخانه فراموش می کنیم منابع فوق العاده ویتامین C، فیبر، پروتئین و آهن هستند! بنابراین از طریق ویتامین سی قدرت ایمنی بدنتان را بالا می برند، از طریق پروتئین به کمک عضلات تانمی آیند، از طریق فیبر مدت زمان بیشتری سیر نگهتان می دارند و هم یک عالمه آهن را به بدنتان هدیه می کنند.

یک پیشنهاد: از موقعیت استفاده کنید. هوای سرد را بهانه کنید و لوبیای گرم درست کنید. اگر عادت دارید لوبیای کنسروی تهیه کنیدلطفا این عادت را از سرتان بیندازید چون فایده ای برای سلامت تان ندارد و طبق تحقیقات انجام شده می تواند مضر هم باشد!

می توانید از این خوراک خوشمزه به عنوان یک میان وعده دلچسب کمک بگیرید. اضافه کردن آبلیمو را فراموش نکنید. ترکیب ویتامین C لوبیاها با آبلیمو خوراکی ضد سرماخوردگی را درست می کند. در نهایت با اضافه کردن یک سیب زمینی کوچک همه چیز را برای رسیدن آهن به بدنتان فراهم کرده اید.

یک پیمانه گوجه فرنگی تازه = 3.39 میلی گرم آهن

خوشبختانه گوجه فرنگی یکی از عناصر جدایی ناپذیر سفره ایرانی هاست! درست است که میزان آهن آن نسبت به بقیه مواد خوراکی که تا اینجا معرفی شدند کمتر است اما میزان مصرفش بالاست و می تواند جبران کننده باشد! ضمن اینکه خانم ها و دخترخانم های جوان نباید از خوردن گوجه غافل شوند چون سرشار از آنتی اکسیدان است و پوست را با طراوت و تازه نگه می دارد.

بنابراین با یک تیر دو نشان می زنید! به خاطر داشته باشید به صورت کلی سبزیجاتی که رنگ تیره تری دارند منابع آهن هستند. گوجه هم یکی از مواد خوراکی است که با رنگ قرمز، خودش را به عنوان یک منبع خوب آهن معرفی می کند.

یک پیشنهاد: اگر تا به حال سالاد آووکادو و گوجه فرنگی را امتحان نکرده اید وقتش رسیده که سراغ این طعم تازه و خوشمزه بروید. هر وعده این سالاد حدود 2.2 میلیگرم آهن دارد.

یک پیمانه نخود = 4.74 میلیگرم آهن

با یک حساب سرانگشتی می توان یک نتیجه جالب گرفت: اگر گوشت و لوبیا و نخود سرشار از آهن باشند احتمالا غذای سنتی ما ایرانی ها، آبگوشت، که همین چند وقت پیش پرونده ای مفصل برایش رفتیم یک قرص آهن قوی محسوب می شود! نخود علاوه بر آهن فیبر هم دارد و می تواند مانع بالا رفتن فشار خون و کلسترول شود. چربی آبگوشت را کم کنید و نخود و لوبیایش را زیاد! بعد از مدت کمی متوجه تغییرات مثبت در بهبود خلق و خوی تان می شوید، ضمن اینکه خستگی با دیدن شما پا به فرار می گذارد.

یک پیشنهاد: هر از گاهی سوپ و آش من درآوردی درست کنید و از هر کدام از اقلامی که توی شان آهن پیدا می شود داخل غذایتان بریزید. مطمئن باشید نشستن سبزیجات و حبوبات در کنار هم نتیجه خوبی می دهد. در این بین نخود را هم فراموش نکنید. می توانیدبه بهانه روزهای برفی سراغ این خوراکی ها گرم بروید.

یک سیب زمینی کوچک = 2.7 میلیگرم آهن

اگر همین الان با تصور سیب زمینی سرخ کرده ذوق زده شدید بهتر است یک تخته پاک کن بردارید و این تصور شیرین را از ابر بالای سرتان بزدایید! قرار نیست کمی آهن به بدنتان هدیه کنید و کلسترول تان را هم بالا ببرید. سیب زمینی یک منبع آهنی خوب است اما نه سیب زمینی سرخ کرده! به جز سیب زمینی سرخ کرده راه های دیگری هم برای سرو سیب زمینی هست. می توانید آن را آب پز یا بخارپز کنید. اینطوری هم خواصش را حفظ می کند و هم دستی دستی کار دست تان نمی دهد!

یک پیشنهاد: برای اینکه بتوانید یک ترکیب خوشمزه برای بچه ها ایجاد کنید می توانید سیب زمینی را در کنار سبزیجات دیگری بخارپز کنید. یکی از خوراکی های خوشمزه پیشنهادی ما به شما ترکیب کنگر فرنگی، پنیر و سیب زمینی به عنوان یک خوراکی اشتها برانگیز است.

• افرادي كه كم‌خوني دارند با كمبود اكسيژن در خون و اندام‌هاي بدن خود روبه‌رو هستند و درنتيجه قلب آن‌ها بيشتر فعاليت مي‌كند تا اكسيژن بيشتري به اعضا برساند. كم‌خوني مزمن مي‌تواند باعث آريتمي (نامنظمي ضربان قلب) تنگي نفس و درد در قفسه سينه شود.

«سرم گيج مي‌رود، حتما كم‌خون هستم»، «فكر مي‌كنم بي‌حالي من از كم خونيمه.» و… اين حرف‌ها را چندبار تا به‌حال از خانم‌ها و دختران اطراف خود شنيده‌ايد؟ واقعيت اين است كه بسياري از خانم‌ها و دختران جوان باور دارند كه كم‌خون هستند اما اطلاعات كاملي در مورد مسئله كم‌خوني ندارند. اصلا كم‌خوني يعني چه؟ چه افرادي مستعد ابتلا به كم‌خوني هستند؟ كم‌خوني را چگونه مي‌شود تشخيص داد؟

كم‌خوني زماني رخ مي‌دهد كه شما فاقد تعداد كافي سلول‌هاي قرمز خون باشيد. وظيفه سلول‌هاي قرمز رساندن اكسيژن به سلول‌هاي بدن است. سلول‌هاي قرمز خون ممكن است دچار كاهش هموگلوبين باشند كه پروتئيني است كه رنگ قرمز سلول‌ها ناشي از آن است. هموگلوبين نقش مهمي در انتقال اكسيژن توسط سلول‌هاي قرمز دارد و هرگونه اختلال در آن مي‌تواند بدن را با مشكل روبه‌رو كند. به‌طور كلي حدود 10درصد از زنان و دختران از مشكل كم‌خوني (يا آنمي) رنج مي‌برند. اين ميزان در آقايان كمتر است.

دركل حدود 15درصد از كودكان در 2سالگي دچار كم‌خوني مي‌شوند. علت اصلي هم كمبود آهن در بدن آن‌هاست. افرادي كه دچار كم‌خوني از نوع فقرآهن مي‌شوند ممكن است ميل  به همه ‌چيز داشته باشند، براي مثال ممكن است خاك‌خواري يا تمايل به خوردن يخ در آن‌ها ديده شود. اين حالت در بچه‌ها هم ديده مي‌شود. نكته مهم اين است كه اگر كم‌خوني در كودكان درمان نشود مي‌تواند باعث مشكلات مغزي و تفكري شود.

اگر به اندازه كافي مي‌خوابيد اما هميشه خسته هستيد يا اگر براي انجام كارهاي معمول و روزانه انرژي نداريد، ممكن است به كم‌خوني مبتلا باشيد. كم‌خوني حتي ممكن است روي خلق‌و‌خو، حافظه و عملكرد ذهني شما هم تاثير بگذارد. دركل مي‌توان گفت كه علائم كم‌خوني از مسائل خفيف و جزئي تا مسائلي كه مي‌توانند زندگي را به خطر بيندازند متغير است. علائم اصلي كم‌خوني عبارتند از:

• ضعف و بي‌حالي
• سرگيجه
• پوست رنگ‌پريده
• سردرد
• احساس سرما، گزگز يا بي‌حسي در اندام‌ها
• دماي پايين بدن

افرادي كه كم‌خوني دارند با كمبود اكسيژن در خون و اندام‌هاي بدن خود روبه‌رو هستند و درنتيجه قلب آن‌ها بيشتر فعاليت مي‌كند تا اكسيژن بيشتري به اعضا برساند. كم‌خوني مزمن مي‌تواند باعث آريتمي (نامنظمي ضربان قلب) تنگي نفس و درد در قفسه سينه شود.

نوجوانان بيشتر در معرض خطر كم‌خوني از نوع فقرآهن هستند. رشد سريع آن‌ها مي‌تواند علت كمبود آهن در بدن آن‌ها باشد. در دختران جوان هم شروع دوره‌هاي ماهانه مي‌تواند علت كم‌خوني باشد. رژيم غذايي نامناسب كه در آن ميزان آهن كم باشد مي‌تواند كم‌خوني از نوع فقرآهن را رقم بزند. يادتان باشد آهن موجود در سبزي‌ها و حتي مكمل‌ها به اندازه آهن موجود در گوشت قرمز خوب جذب نمي‌شود. مشكلات دستگاه گوارش از جمله بيماري‌هاي كرون و سلياك هم مي‌تواند مانع از جذب مناسب آهن و درنتيجه كم‌خوني شود. كساني كه تحت عمل جراحي لاغري توسط باي‌پس يا گذاشتن بالون در معده مي‌شوند هم مستعد ابتلا به كم‌خوني از نوع فقر آهن هستند.

نكته: اين موارد مي‌توانند مانع از جذب مناسب آهن موادغذايي شود.
لبنيات و ساير غذاهاي حاوي كلسيم
مكمل‌هاي كلسيم
شربت‌ها و قرص‌هاي ضداسيدمعده

خونريزي: كم‌خوني

بدن براي ساختن سلول‌هاي قرمز خون به ويتامين 12B و فولات نياز دارد. اگر رژيم غذايي كه در آن ويتامين‌ها كم باشد باعث بروز كم‌خوني مي‌شود. برخي حالت‌هاي اتوايمون (كه در آن بخشي از بدن عليه بخش‌هاي ديگر وارد عمل مي‌شود) مانع از جذب ويتامين 12B توسط دستگاه گوارش شده و در نتيجه باعث بروز كم‌خوني مي‌شود. گوشت، غلات صبحانه، سبزي‌هاي سبز، ميوه‌ها و بسياري از موادغذايي كه امروز با اين ويتامين غني مي‌شوند (مثل پسته‌ها و نان‌ها) منابع اين ويتامين هستند. بيماري‌هاي مزمن با وجود عفونت در بدن هم مي‌تواند باعث كمتر شدن توليد سلول‌هاي قرمز در بدن شود. درعين حال از دست دادن خون به صورت مزمن (از جمله به دليل زخم‌هاي گوارشي يا مشكلات ادراري و…) هم مي‌تواند باعث كم‌خوني از نوع فقرآهن شود. دختران جوان كه دوره‌هاي ماهانه با خونريزي شديد دارند و كساني كه زخم دستگاه گوارش دارند در معرض اين كم‌خوني قرار دارند.

با داشتن يك رژيم غذايي مناسب مي‌توانيد از بسياري از كم‌خوني‌ها جلوگيري كنيد. غذاهاي حاوي آهن عبارتند از گوشت قرمز، جگر، ماهي، توفو و مغزها، سبزي‌ها با رنگ سبز تيره و ميوه‌ها، تخم‌مرغ‌ها، لبنيات، اسفناج و موز كه غني از ويتامين 12B و اسيدفوليك هستند.

ويتامين C هم كه در ميوه‌ها به‌خصوص مركبات و سبزي‌ها پيدا مي‌شود، براي جذب بهتر آهن به بدن كمك مي‌كند. همچنين بايد گفت، آهن زياد در بدن مي‌تواند مشكلات زيادي را موجب شود، براي مثال تزريق خون‌ مكرر (مثلا در بيماران تالاسمي) گاهي هم مصرف زياده از حد قرص‌ها و مكمل‌هاي آهن مي‌تواند باعث تجمع بيش از حد آهن در بدن شود تجمع آهن در بافت‌هايي مثل كبد، قلب و پانكراس مي‌تواند آن‌ها را با مشكل روبه‌رو كند و اين ارگان‌ها را از كار بيندازد. با خارج كردن كمي خون از بدن (مثلا با حجامت) يا برخي داروها مي‌توان آهن زيادي موجود در خون را برداشت.

پس از شك كردن به كم‌خون بودن بايد يك آزمايش خون ساده انجام شود، اگر اين آزمايش خون وجود كم‌خوني را تاييد كرد آن‌گاه بايد آزمايش‌هاي تخصصي‌تر براي مشخص شدن نوع كم‌خوني انجام شود. اندازه‌گيري آهن موجود در خون و پروتئيني كه به آهن در خون متصل مي‌شود؛ ميزان رتيكولوسيت‌هاي خون- كه نشان مي‌دهد مغز استخوان چقدر سلول‌هاي قرمز مي‌سازد- و آزمايش تجزيه هموگلوبين بخشي از اين آزمايش‌ها هستند. براي درمان كم‌خوني از نوع فقرآهن قرص‌هاي آهن تجويز مي‌شود. آهن از نوع فروس بهتر از آهن از نوع فريك جذب مي‌شود، بهتر است كه اين قرص‌ها همراه غذا، به‌خصوص آب پرتقال و ساير موادغني از ويتامين C مصرف شوند اما يادتان باشد كه قرص‌هاي آهن را با قرص كلسيم، قهوه يا چاي كه مي‌تواند مانع از جذب آهن شوند، مصرف نكنيد. درضمن هرگز قرص آهن را بدون تجويز پزشك مصرف نكنيد زيرا جمع شدن زياد از حد آهن در بدن مي‌تواند بسيار خطرناك باشد. كساني كه دچار مشكل كمبود ويتامين 12B هستند بايد مكمل‌ ويتامين 12B  مصرف كنند.

حدود نيمي از زنان باردار طي دوران بارداري خود كم‌خوني از نوع فقرآهن را تجربه مي‌كنند. براي همين تمام زنان باردار بايد حداقل 27 ميلي‌گرم آهن در روز مصرف كنند، البته مكمل‌ها هم ممكن است حاوي آهن باشند. تمام زنان باردار بايد به‌طور مرتب آزمايش خون بدهند تا مشخص شود به كم‌خوني مبتلا هستند يا خير.

منبع نمناک