برچسب: پوکی استخوان

• تحقيقات اخير ثابت مي‌كند كه مصرف كولا خطر ابتلا به پوكي استخوان را افزايش مي‌دهد. بر پايه تحقيقاتي كه نتيجه آن در شماره اكتبر 2006 نشريه انجمن تغذيه باليني ايالات متحده به چاپ رسيده است، بين ميزان مصرف نوشابه و كاهش تراكم استخوان (يعني همان پوكي استخوان) ارتباط مستقيمي وجود دارد.

120 سال پيش، وقتي دكتر جان پمبرتون در آزمايشگاه كوچكش در آتلانتا با تركيب چند ماده، معجون جديدي را اختراع كرد و آن‌را به نام كوكاكولا به دنيا معرفي كرد، هيچ‌گاه فكر نمي‌كرد اين نوشيدني و انواع مشابه آن روزي چنان مرزهاي دنيا را در نوردد كه در هر گوشه‌اي از جهان، جزو ثابتي از سفره غذا باشد. با گذشت بيش از يك قرن از مصرف كولاها و مشخص شدن بسياري از آثار سوءمصرف مداوم نوشابه‌ها، هنوز هم انواع كولاها پر طرفدارترين نوشيدني در سراسر دنيا به شمار مي‌روند و كنار گذاشتن آن‌ها از وعده‌هاي غذايي به‌نظر غيرممكن مي‌رسد. اين در حالي است كه با ورود و عرضه انواع نوشابه‌هاي رژيمي و بدون قند، معدود افرادي هم كه از ترس جان‌شان از خير مصرف نوشابه گذشته بودند، دوباره به سمت اين نوشيدني جادويي جذب شده‌اند. مطمئنا شما هم در اين‌كه مصرف انواع كولاها عوارض سوئي بر بدن دارد، شكي نداريد ولي اغلب، اين طعم مطبوع نوشابه است كه بر ترس از بروز عوارض غلبه مي‌كند. البته اين مطلب هم قصد ندارد شما هم  را به‌طور كلي از چنين لذتي! محروم كند ولي اگر شما  هم جزو افرادي هستيد كه به‌طور مداوم نوشابه مصرف مي‌كنند، بد نيست با چند تحقيق كاملا علمي در مورد مصرف مداوم و طولاني مدت نوشابه آشنا شويد.

در ساخت نوشابه از مواد مختلفي استفاده مي‌شود كه خوردن آن‌ها به‌صورت جداگانه كمي وحشتناك به‌نظر مي‌رسد! از جمله مهم‌ترين مواد تشكيل‌دهنده نوشابه به موارد زير مي‌توان اشاره كرد:

دي اكسيد كربن: احتمالا نام آب گازدار را روي بطري‌هاي نوشابه ديده‌ايد. اين گازي كه از آن نام برده مي‌شود، اغلب دي‌اكسيدكربن(همان گاز كربنيك خودمان ) است كه با فشار وارد بطري مي‌شود و وقتي در بطري را باز مي‌كنيد، فشار برداشته مي‌شود و به‌ صورت حباب خارج مي‌شود.

شكر: اغلب نوشابه‌ها به كمك شكر يا شيره ذرت شيرين مي‌شوند ولي استفاده از شيرين‌كننده‌هاي مصنوعي از زمان جنگ جهاني دوم آغاز شد. نخستين دسته از اين شيرين‌كننده‌ها ساخارين بود كه بعدها در سال 1970 بعد از اين‌كه اثبات شد سرطانزا است، مصرف آن ممنوع شد و آسپارتام و…جاي آن‌را گرفت. البته بحث و بررسي در مورد فوايد و خطرات شيرين‌كننده‌هاي مصنوعي همچنان ادامه دارد.

اسيد: معروف‌ترين اسيدهاي به كار رفته در نوشابه اسيد سيتريك و اسيد فسفريك هستند. مزه تيزي كه به دنبال نوشيدن كولا احساس مي‌كنيد، ناشي از همين اسيدهاست.

كافئين: این ماده كه در بسیاری از نوشابه‌ها وجود دارد، به‌عنوان يك عامل محرك روي قلب و سيستم اعصاب مركزي اثر مي‌گذارد و موجب افزايش تمركز و هشياري مي‌شود. كافئين به‌طور موقت فشار خون را بالا مي‌برد ولي در مورد اثرات درازمدت آن روي فشار خون هنوز يافته قابل استنادي وجود ندارد. اضطراب، احساس ناراحتي در شكم، اختلال خواب و…از ساير عوارض كافئين هستند. از ديگر عوارض مهم كافئين ايجاد وابستگي است، به ‌طوري كه بيش از 50درصد كساني كه به ‌طور مرتب كافئين مصرف مي‌كنند، درصورت ‌مصرف نكردن آن دچار سردرد مي‌شوند. ساير عوارضي كه در اثر محروميت از كافئين ناشي مي‌شوند عبارتند از: احساس خستگي، كاهش انرژي، كاهش تمركز و هشياري، تغييرات خلق و… با توجه به موارد فوق، پزشكان اصرار دارند كه افراد دچار پرفشاري خون، خانم‌هاي باردار و كودكان تا حد امكان مصرف كافئين را كاهش دهند. به هر حال، كافئين خود مقوله مفصلي است كه بايد جداگانه به آن پرداخته شود.

در كنار اين مواد اصلي، از مواد رنگي مانند رنگ كارامل، طعم‌دهنده‌ها و نيز نگه‌دارنده‌ها هم در توليد نوشابه استفاده مي‌شود.

كولا در اصطلاح به گروهي از نوشابه‌هاي گازدار فاقد الكل گفته مي‌شود كه اغلب دي اكسيد كربن (گازكربنيك)، كارامل، كافئين، شكر و… دارند. واژه «كولا» از نام گياه كولا گرفته شده است. دانه اين گياه كه در غرب آفريقا مي‌رويد، در نوشابه‌هاي اوليه به‌عنوان منبع كافئين به كار مي‌رفت. اولين نوشيدني با طعم كولا در سال1881 ساخته شد ولي واژه كولا به دنبال اختراع كوكاكولا در 8 مي‌1886 توسط دكتر جانز پمبرتون وارد لغات روزمره شد. كوكاكولا در نخستين سال توليد روزانه تنها 9 بطري نوشابه مي‌فروخت ولي به‌تدريج گسترش پيدا كرد تا اين‌كه در سال 1895 نخستين كارخانه كوكاكولا در دالاس واقع در تگزاس به بهره‌برداري رسيد. از آن پس، انواع ديگر كولا مانند پپسي‌كولا و… توليد و وارد بازار شدند.

بسياري از نوشابه‌ها مقادير قابل توجهي كافئين در تركيبات خود دارند (به‌طور متوسط 43 تا 65 ميلي‌گرم در يك فنجان) و همين مسئله بدگماني‌ها درباره اثرات مصرف نوشابه بر ايجاد پرفشاري خون را افزايش داده است زيرا از مدت‌ها پيش معلوم شده بود كه يك فنجان قهوه كه البته بيشتر از مقدار مشابه كولا كافئين دارد، به‌طور موقت فشار خون را بالا مي‌برد ولي اين‌كه مصرف مرتب نوشيدني‌هاي حاوي كافئين موجب افزايش مزمن و دائمي فشار خون مي‌شود مورد سوال بود.

نكـته :   از نوشابه می‌توانید برای تمیز كردن رنگ سپر ماشین و تمیز كردن رسوبات اطراف ترمینال‌های باطری اتومبیل استفاده كنید. همچنین برای شل كردن پیچ‌های زنگ‌زده می‌توانید كمی نوشابه روی آن بریزید و چند دقیقه صبر كنید. بس است یا باز هم بگوییم؟!

تحقيقات زيادي درباره ارتباط نوشابه با فشار خون بالا انجام شده است  كه يكي از جالب‌ترين آن‌ها در شماره نوامبر 2005 نشريه معتبر انجمن پزشكي ايالات متحده به چاپ رسيد. در اين پژوهش، محققان دانشگاه هاروارد، ارتباط بین رژیم غذايي 155 هزار خانم را با ابتلاي آن‌ها به پرفشاري خون طي يك دوره 12 ساله بررسي كردند. نتيجه به دست آمده بسيار جالب بود؛ آن‌ها دريافتند كه مصرف مرتب قهوه تاثيري بر ايجاد پرفشاري خون ندارد ولي مصرف چاي (كه 15 تا 75 ميلي‌گرم كافئين در يك فنجان دارد) به مقدار اندكي فشارخون را افزايش مي‌دهد اما نكته جالب مربوط به كولا بود. آن‌ها متوجه شدند در خانم‌هايي كه روزانه يك بطري يا بيشتر كولا مصرف مي‌كردند، خطر ابتلا به پرفشاري خون بين 16 تا 44 درصد افزايش داشت و البته در اين ميان فرقي بين نوشابه‌هاي معمولي و نوشابه‌هاي رژيمي ديده نشد. با توجه به اين تفاصيل، انگشت اتهام از كافئين به سمت ديگري گرفته شد. دانشمندان حدس مي‌زنند كه احتمالا تركيبات ديگري (ازجمله رنگ‌هاي كارامل) كه طي فرآيند توليد نوشابه دخالت دارند، در ايجاد پرفشاري خون نقش دارند.

تحقيقات اخير ثابت مي‌كند كه مصرف كولا خطر ابتلا به پوكي استخوان را افزايش مي‌دهد. بر پايه تحقيقاتي كه نتيجه آن در شماره اكتبر 2006 نشريه انجمن تغذيه باليني ايالات متحده به چاپ رسيده است، بين ميزان مصرف نوشابه و كاهش تراكم استخوان (يعني همان پوكي استخوان) ارتباط مستقيمي وجود دارد.

در اين پژوهش، محققان تراكم استخوان را در نواحي مختلفي از استخوان‌هاي لگن و ستون فقرات 2500 خانم مورد ارزيابي قرار دادند و متوجه شدند كه صرف‌نظر از مسائلي همچون سن، يائسگي، ميزان مصرف كلسيم و ويتامين D، مصرف سيگار و…مصرف كولا به تنهايي تراكم استخوان در خانم‌ها را 4درصد كاهش مي‌دهد. در اين مطالعه هم تفاوتي بين نوشابه‌هاي رژيمي و غيررژيمي ديده نشد ولي معلوم شد نوشابه‌هاي فاقد كافئين، خطر كمتري دارند.

با توجه به اين يافته‌ها، دانشمندان 2 عامل را در ايجاد پوكي استخوان در مصرف‌كنندگان نوشابه دخيل مي‌دانند؛ يكي كافئين و ديگري اسيد فسفريك. به گفته دانشمندان، كافئين موجب تداخل در جذب كلسيم توسط بدن مي‌شود و اسيد فسفريك (يا فسفات) كه مي‌توانيد نام آن‌را روي بسياري از بطري‌هاي نوشابه ببينيد، وقتي وارد بدن مي‌شود موجب خروج كلسيم از استخوان و در نتيجه پوكي استخوان مي‌شود.

البته يك خبر خوب هم براي آقايان وجود دارد و آن اين‌كه در اين مطالعه، رابطه‌اي بين مصرف كولا و پوكي استخوان در آقايان ديده نشد! بنابراين به‌طور خاص به خانم‌ها توصيه مي‌كنيم در مصرف نوشابه يك تجديدنظري بكنند!

نكـته : برای كاهش تاثیر مصرف نوشابه روی دندان‌ها، نوشابه را همراه با غذا میل كنید؛ ترجیحا از نی استفاده كنید؛ نوشابه را در دهان‌تان نگه ندارید و حداقل شب‌ها از خیر مصرف نوشابه بگذرید. در ضمن بهتر است بدانید كه مصرف نوشابه برای دندان‌های كودكان آثار سوء بسیار بیشتری دارد و اگر كودك شما به خوردن نوشابه عادت كرده، تنها و تنها خود شما مقصر هستید كه این عادت را در او ایجاد كرده‌اید

از بدی‌های نوشابه كه زیاد گفتیم، حالا كمی هم از خوبی‌هایش بشنوید:

1)  در بسیاری از نواحي ايالات‌متحده گشت‌های پلیس همواره گالن‌های بزرگ كولا را به همراه دارند. اگر گفتید چرا؟ برای این‌كه وقتی تصادف شد، به كمك كولا به راحتی می‌توان خون‌ها را از روی آسفالت شست!

2)  شما می‌توانید یك بطری نوشابه را روی چینی دستشویی خالی كنید و بعد از یك ساعت آن‌را بشویید. اسید سیتریك موجود در نوشابه، تمیزی را برای شما به ارمغان می‌آورد!

3)  از نوشابه می‌توانید برای تمیز كردن رنگ سپر ماشین و تمیز كردن رسوبات اطراف ترمینال‌های باطری اتومبیل استفاده كنید. همچنین برای شل كردن پیچ‌های زنگ‌زده می‌توانید كمی نوشابه روی آن بریزید و چند دقیقه صبر كنید. بس است یا باز هم بگوییم؟!

اكثريت قريب به اتفاق نوشابه‌ها مقادير فراواني كربوهيدرات (همان قند خودمان!) و اسيد (به‌ويژه اسيد فسفريك) دارند كه هر 2 از دشمنان شناخته شده دندان‌ها به شمار مي‌روند.

اسيد، به 2 راه مي‌تواند موجب تخريب ميناي دندان شود؛ يكي اين‌كه به‌طور مستقيم خورده شود (مثلا به همراه نوشابه ) و ديگري اين‌كه توسط باكتري‌هاي موجود در دهان كه اسيد توليد مي‌كنند، ايجاد شود و دندان را از بين ببرد. اين باكتري‌ها با مصرف قند و اثراتي كه روي آن مي‌گذارند موجب ايجاد اسيد مي‌شوند. حالا خودتان تصور كنيد يك نوشابه مملو از اسيد و قند چه تركيب فوق‌العاده‌اي براي تخريب دندان‌ها مي‌تواند باشد. البته توجه داشته باشيد كه نوشابه‌هاي فاقد قند يا رژيمي هم براي تخريب دندان به اندازه كافي قند دارند و البته اسيد آن‌ها هم كه سر جايش است!

برای بررسی تاثیر مصرف نوشابه بر پوسیدگی دندان، پژوهشگران دانشگاه آیوا در یك مطالعه جالب، 5 بطری از انواع مختلف نوشابه را در نظر گرفتند و در هر بطری 4 دندان را به‌مدت 25 ساعت قرار دادند. این پژوهش كه نتایج آن در كنگره سالیانه انجمن پژوهشگران دندان ايالات متحده ارائه شد، نشان داد كه قرار دادن دندان به‌مدت 25 ساعت در یك بطری كوكاكولا موجب می‌شود مینای دندان تا عمق 92 میكرومتر (یعنی 92 هزارم متر) تخریب شود. این میزان برای كوكاكولاي رژیمی 61میكرومتر بود. البته این پژوهش اعتراض شركت‌های نوشابه‌سازی را به دنبال داشته كه معتقدند؛ نوشیدن نوشابه با قرار دادن دندان در نوشابه خیلی فرق دارد! به هرحال با توجه به این‌كه كمتر كسی حاضر است برای حفظ دندان‌هایش از مصرف نوشابه صرف‌نظر كند، دندان‌پزشكان به این توصیه‌ها قناعت كرده‌اند: برای كاهش تاثیر مصرف نوشابه روی دندان‌ها، نوشابه را همراه با غذا میل كنید و ترجیحا از نی استفاده كنید؛ نوشابه را در دهان‌تان نگه ندارید و حداقل شب‌ها از خیر مصرف نوشابه بگذرید. در ضمن بهتر است بدانید كه مصرف نوشابه برای دندان‌های كودكان آثار سوء بسیار بیشتری دارد و اگر كودك شما به خوردن نوشابه عادت كرده، تنها و تنها خود شما مقصر هستید كه این عادت را در او ایجاد كرده‌اید.

•  نمك عاملي است كه مانع از جذب كلسيم مي‌شود پس استفاده از دوغ‌هاي آماده در بازار كه مملو از نمك است جذب كلسيم را دچار اختلال مي‌كند، بنابراين از دوغ بدون نمك كه در منزل تهيه مي‌شود استفاده كنيد.

پوكي استخوان يا استئوپروز از ديرباز وجود داشته ولي زياد مورد توجه قرار نمي‌گرفت به دليل اين‌كه علائم خاصي به غير از شكستگي استخوان در موارد پيشرفته از خود نشان نمي‌دهد. پوكي استخوان شايع‌ترين بيماري متابوليك استخوان است كه امروزه به عنوان يك معضل بهداشت عمومي شناخته مي‌شود كه با بالارفتن سن متوسط جامعه اهميت آن روز به روز بيشتر مي‌شود. به‌طوري كه سازمان بهداشت جهاني در سال 1991 پوكي استخوان را همراه با سرطان، سكته قلبي و سكته مغزي 4 دشمن اصلي بشر اعلام كرد.

تراکم استخوان در نقطه مقابل پوکی استخوان قرار دارد. کسانی که درگیر بیماری پوکی استخوان نیستند، از موهبتی به نام تراکم استخوان استفاده می‌کنند، چیزی که امیدواریم برای همه شما پیش بیاید و وجود داشته باشد.

برای آن‌که بدانید از پوکی استخوان رنج می‌برید یا نه، باید به پزشک مراجعه کنید و احتمالا اسكن استخوان بدهيد، با‌توجه به این که ایران جامعه جوانی دارد، احتمال شیوع این بیماری در چند سال آینده زیاد است.

این بيماري بزرگ‌ترین دغدغه خانم‌ها برای روزهای میانسالی است. مشکلی که دیر یا زود سراغ همه ما را خواهد گرفت. بنابراین خود را آماده مقابله کنید.

پوكي استخوان «بيماري خاموش» ناميده مي‌شود زيرا علائم باليني نداشته و در صورت پيشگيري و درمان نكردن پيشرفت مي‌كند و اولين بار خود را با عوارض جانبي كه همان شكستگي استخوان و حتي گاهي مرگ است نشان مي‌دهد.

در حالي كه اين بيماري ناتوان‌كننده،  در مراحل اوليه قابل تشخيص، پيشگيري و درمان است. پوكي استخوان بيماري‌اي است كه با كاهش توده استخواني و تغيير ساختمان ميكروسكوپي استخوان، منجر به افزايش شكستگي استخوان و افزايش ريسك شكستگي (نه لزوما بروز شكستگي) مي‌شود.

در سنين بالاي 50سال ريسك شكستگي‌هاي شايع از پوكي استخوان در استخوان بالاي پا، مهره‌هاي كمر و انتهاي استخوان ساعد افزايش پيدا مي‌كند كه در خانم‌ها 40درصد و در آقايان 12درصد است. مطالعات اوليه واحد استئوپروز مركز تحقيقات روماتولوژي دانشگاه تهران نشان مي‌دهد كه متأسفانه دانسيته استخوان (تراكم استخوان) در ايرانيان نسبت به استانداردهاي بين‌المللي كمتر است. به‌طوري كه در خانم‌ها اين دانسيته در ستون فقرات 5/6 درصد و استخوان بالاي پا 4/5 درصد پايين‌تر است و در آقايان اين كاهش در ستون مهره‌ها به طور متوسط 8/13 درصد و در استخوان بالاي پا 6/4 درصد است.

همه چيزهايي كه روي استخوان‌هاي شما تاثير مي‌گذارند

الف) ارث

•  بيش از 80درصد تغييرات توده استخواني وابسته به فاكتورهاي ژنتيك است. تراكم استخوان به‌خصوص در خانم‌هاي جوان ارتباط بسيار نزديكي يا تراكم استخوان در وابستگان آنها دارد.
•  ارتباط تراكم استخوان در 2قلوهاي تك‌تخمكي بسيار نزديك‌تر از 2قلوهاي 2تخمكي است.
•  نقص‌هاي ژنتيك در گيرنده‌هاي ويتامين D نيز سبب كاهش تراكم استخوان مي‌شود.

ب) جنس

•  توده استخواني در آقايان بيشتر از خانم‌هاست. متاسفانه!
•  افزايش توده استخواني از بدو تولد تا سن 20سالگي صورت مي‌گيرد و  از سن 20 تا 40سالگي تقريبا حالت Ploto  يا كفي پيدا مي‌كند، این يك شرايط بينابيني است كه مي‌تواند افزايش توده استخواني را در برداشته باشد.
•  بعد از 40سالگي دوران كاهش تراكم استخوان آغاز می‌شود كه آن هم بستگي به عوامل گوناگون دارد.

ورزش در سنين نوجواني، بلوغ و رژيم‌ غذايي مناسب باعث افزايش توده استخواني مي‌شود. ورزش بيش از حد و استفاده غيرمنطقي از مكمل‌هاي غيراستاندارد به‌خصوص اگر در خانم‌ها باعث قطع قاعدگي زودرس بشود، كاهش توده استخواني را به دنبال دارد. انجام ورزش بايد به‌صورت منظم و مفرح باشد و قطع ناگهاني آن عاملي در جهت كاهش توده استخواني است.

نكته مهمي كه بايد به  آن توجه داشت اين است كه بيماري پوكي‌استخوان بيماري خطرناكي است، زيرا تا قبل از شكستگي اندام هيچ علامتي از خود نشان نمي‌دهد.شايع‌ترين عوارض اين بيماري، شكستگي مهره‌ها به صورت خود به خود يا با يك ضربه خفيف است كه كاهش قد و خميدگي كمر را مي‌تواند به دنبال داشته باشد. خطرناك‌ترين شكستگي مربوط به بالاي پا، ساعد و بازوست.نكته مهم اين است كه 50درصد افرادي كه دچار اين شكستگي‌ها مي‌شوند از نظر توانايي به ندرت شرايط مساعد و يا شرايط قبل از شكستگي را پيدا مي‌كنند و 20درصد اين افراد كاملا ناتوان مي‌شوند. به حدي كه با صندلي چرخ‌دار بايد امورات‌شان را بگذرانند و 20درصد هم در همان سال اول به دليل عوارض شكستگي جان خود را از دست مي‌دهند.

در ميان هورمون‌هاي زنانه استروژن عاملي است كه باعث تحريك و جذب كلسيم از روده‌ها مي‌شود و پروژسترون مانع از اثر تركيبات كورتون‌دار بر بدن مي‌شود و تركيب استخوان‌سازي را بيشتر مي‌كند.

توده استخواني در خانم‌ها به وضعيت سيكل‌هاي قاعدگي بستگي دارد. شروع زودرس قاعدگي باعث افزايش توده استخواني و تاخير آن موجب كاهش توده استخواني مي‌شود. قاعدگي نامنظم كاهش توده استخواني را به دنبال دارد پس كنترل سيكل‌هاي قاعدگي مرتب از ضروريات است. قاعدگي نداشتن به مدت يك‌سال يائسگي محسوب مي‌شود اما اگر خانمي اقدام به برداشتن تخمك‌ها كند، بعد از2 ماه يائسه محسوب مي‌شود كه شروع پوكي استخوان را به‌دنبال دارد.

تغذيه اثر بسيار مهمي در ميزان توده استخواني دارد. مهم‌ترين عامل افزايش توده استخواني كلسيم است و ميزان كلسيم در غذاي روزانه تاثير بسزايي در اين خصوص و اختلالات در نحوه مصرف غذا و نوشيدني‌ها دارد. رژيم‌هاي لاغري غيراستاندارد يا خودسرانه، كم‌اشتهايي و استفاده بي‌رويه از غذاهاي فست‌فود عوامل موثري در زمينه‌سازي پوكي استخوان هستند.

نمك عاملي است كه مانع از جذب كلسيم مي‌شود پس استفاده از دوغ‌هاي آماده در بازار كه مملو از نمك است جذب كلسيم را دچار اختلال مي‌كند، بنابراين از دوغ بدون نمك كه در منزل تهيه مي‌شود استفاده كنيد. در مورد استفاده از ويتامين‌ها و مكمل‌ها و دارو حتما با پزشك معالج خود مشورت كنيد و بدون تجويز پزشك و به توصيه ديگران اقدام به استفاده از داروها و مكمل‌ها نكنيد. به اميد زندگي سالم و پر از نشاط.

بعضي از بيماري‌ها مي‌توانند عاملي در جهت پوكي استخوان باشند.

•  سرطان‌ها و بيماري‌هايي كه با مصرف كورتون زياد همراه است.
•  بيماري‌ ديابت
•  بيماري كم‌كاري تيروئيد
•  فعال شدن بيش از اندازه هورمون پاراتيروئيد
•  يائسگي زودرس
•  در نهايت افزايش سن
•  عوامل فرعي ديگر
•  بي‌تحركي (بيش از 6ماه در بستر بيماري بودن)
•  فقدان كلسيم و ويتامين D در رژيم غذايي.
•  فقدان نورآفتاب (وجود نورآفتاب براي تبديل
•  ويتامين D به 3D كه فرم قابل جذب است ضروري است)
•  توده بدني BMI زير 19 (لاغري مفرط)
•  مصرف سيگار
•  مصرف هپارين (داروي ضدانعقاد) و ضد تشنج.

•   توصيه به تغذيه مناسب، ورزش و تحرك در كودكان تا سن بلوغ.
•  استفاده مناسب از شير(حداقل 2 ليوان در روز)
•  استفاده از نور خورشيد.
•  در بزرگسالان مصرف روزانه 1000 تا 1500 ميلي‌گرم كلسيم  و400 تا 800واحد ويتامين D.

وقتي به بيماران يا افراد سالم توصيه مي‌شود از نورخورشيد استفاده كنند. دچار اين اشتباه مي‌شوند كه اگر نورخورشيد با لباس تماس داشته باشد كافي است، كه اين يك باور غلط است. تماس نورخورشيد با پوست بدن اثربخشي خاص خودش را در تبديل ويتامين D به 3D دارند.بنابراين به خانم‌ها توصيه مي‌شود؛ به مدت 15دقيقه روزانه كف دست‌ها را در معرض تابش نورخورشيد قرار دهند. در هر شرايطي امكان چنين حركتي وجود دارد.  نكته دوم اين كه ممكن است افراد نسبت به استفاده از شير دچار حساسيت گوارشي شده و به نفخ يا اسهال دچار شوند كه براي پيشگيري مي‌توانند از شيرهاي كم لاكتور استفاده كنند. سوم اين كه نيمي از افراد به دليل بالا بودن چربي خون استفاده از شير را جايز نمي‌دانند. اين گروه مي‌توانند از شيرهايي استفاده نماييد كه ميزان چربي آن‌ها صفر است.