-
اگر چه بسياري از علاقه‌مندان حرفه‌اي به كوهنوردي با اين متد آشنايي دارند اما شايد لازم باشد يك بار آن را با مخاطبان سيب سبز مرور كنيم كه استفاده از پاشويه پودر زنجبيل تاثير درماني بسيار مفيدي در درمان سرمازدگي اعضاي بدن به‌ويژه در روزهاي سرد زمستاني دارد
درمانگران طب‌هاي طبيعي در سراسر جهان بر اين باورند كه زنجبيل يكي از پرفايده‌ترين گياهان دارويي است كه خواص متنوع درماني آن، اين گياه را به يكي از پرمصرف‌ترين گياهان دارويي در مكاتب درماني طب ايراني، طب هندي و طب چيني تبديل كرده است. اين گياه به‌طور كلي از جمله گياهاني است كه علاوه بر جنبه‌هاي درماني كه دارد، به‌عنوان يكي از چاشني‌هاي مغذي در تهيه و طبخ بسياري از غذاهاي ملت‌هاي شرقي از جمله مردم هندوستان، چين و ايران مورد استفاده دارد. متخصصان و درمانگران طب سنتي آيورودا و چين، در متون كهن خود زنجبيل را دارويي طبيعي، مقوي قلب، محرك جريان گردش خون و محرك هضم غذا مي‌دانند و به اين نكته اشاره دارند كه داروهاي گياهي توليد شده با منشا اين گياه در درمان سرماخوردگي، سرفه و التهاب‌هاي مجاري تنفسي بسيار موفق عمل كرده است.
ريشه و برگ‌هاي زنجبيل به اين سبب كه خواص درماني و مفيد متنوعي دارد همواره مورد توجه درمانگران و متخصصان شيوه‌هاي درماني طبيعي در دنيا قرار گرفته است. درمانگران امروزه نه تنها از ريشه و برگ‌هاي اين گياه به‌طور مستقيم براي درمان بيماري مراجعان خود استفاده مي‌كنند بلكه داروهاي صنعتي را كه با منشا گياهي و با كمك عصاره يا پودر خشك شده اين گياه تهيه شده است، را به بيماران خود تجويز مي‌كنند. تا امروز در سراسر جهان بسته‌بندي‌هاي متنوعي از زنجبيل به‌صورت پودر، اسانس و عصاره توليد شده و روز به روز بر تنوع محصولات و فرآورده‌هاي دارويي اين گياه دارويي افزوده مي‌شود. اين محصولات متنوع هر كدام به‌منظور درمان بيماري‌هايي مانند تهوع، كم اشتهايي، اسپاسم‌ها عضلاني، گرفتگي‌هاي روده، برونشيت، سرماخوردگي و برخي از بيماري‌هاي مفصلي مثل روماتيسم مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
اگر چه بسياري از علاقه‌مندان حرفه‌اي به كوهنوردي با اين متد آشنايي دارند اما شايد لازم باشد يك بار آن را با مخاطبان سيب سبز مرور كنيم كه استفاده از پاشويه پودر زنجبيل تاثير درماني بسيار مفيدي در درمان سرمازدگي اعضاي بدن به‌ويژه در روزهاي سرد زمستاني دارد. افرادي كه علاقه زيادي به كوهنوردي در روزهاي سرد برفي زمستان دارند، بهتر است همواره تركيبي از گياه خشك شده زنجبيل و برگ‌هاي آن را به همراه داشته باشند تا با كمك اين پودر و آب گرم عضو سرمازده را پاشويه كرده و بدن فرد را به شرايط عادي بازگردانند.
تهوع ناشي از شيمي‌درماني يكي از شايع‌ترين عوارضي است كه همواره پس از جراحي‌ها و شيمي‌درماني به روي بيماران سرطاني در بدن آنها مشاهده مي‌شود. خوشبختانه در طب سنتي به نكاتي درباره كاهش ميزان تهوع ناشي از شيمي‌درماني با كمك گياه زنجبيل اشاره شده است. براساس تحقيقات صورت گرفته، مصرف زنجبيل توسط مبتلايان به سرطان در يك دوره درماني پيش از آغاز شيمي‌درماني و حين آن به كاهش ميزان تهوع ناشي از مصرف داروهاي شيميايي و مواد بيهوشي كمك مي‌كند و حتي در مواردي اين حساسيت را به‌طور كامل از بين مي‌برد.
يكي از مهم‌ترين خواص درماني كه تا به امروز براي گياه زنجبيل به ثبت رسيده است، خاصيت معجزه‌آساي آن در پيشگيري از ابتلا به سرطان روده به‌ويژه روده بزرگ است. افرادي كه در خانواده آنها سابقه ابتلا به اين بيماري وجود دارد، بهتر است براي پيشگيري از ابتلا به اين بيماري مصرف زنجبيل را در سبد غذايي خود قرار دهند و در هفته 2 تا 3 بار از زنجبيل در غذاهاي‌شان مصرف كنند. در تركيب گياه زنجبيل ماده‌اي به نام zingiberen وجود دارد كه علاوه بر ايجاد طعم و مزه خوب در غذا، از رشد سلول‌هاي سرطاني در روده بزرگ پيشگيري مي‌كند. از اين‌رو درمانگران طب سنتي هند مصرف اين ادويه را در تهيه غذاهاي رژيم روزانه به مخاطبان خود توصيه و تجويز مي‌كنند.
درمانگران طب سنتي چين براي بيماران مبتلا به سرماخوردگي شربتي خانگي و بسيار موثر را تجويز مي‌كنند. اين شربت كه از تركيب زنجبيل و چند ماده طبيعي ديگر به دست مي‌آيد، خواص درماني قابل ملاحظه‌اي در درمان سرماخوردگي و تسكين دردهاي ناشي از آن دارد. براي تهيه اين شربت كافي است؛ يك قاشق چاي‌خوري از زنجبيل خشك شده را با يك قاشق غذاخوري عسل و يك قاشق غذاخوري آب ليموي تازه و يك ليوان آب ولرم تركيب كنيد و آن را براي تسكين دردهاي ناشي از سرماخوردگي و بهبود اين بيماري ميل كنيد.
استفاده از زنجبيل براي درمان تهوع و استفراغ ناشي از دوران بارداري بسيار موثر است اما همواره در اين زمينه تاكيد شده كه خانم‌هاي باردار از مصرف خودسرانه اين گياه دارويي در ايام بارداري پرهيز كنند. بنابراين براي پيشگيري و درمان تهوع و استفراغ ناشي از بارداري به‌ويژه تهوع‌هاي صبحگاهي پيشنهاد مي‌كنيم در اين زمينه با نظارت پزشك زنان و مشاوره يك متخصص طب سنتي ماهر از خواص درماني و مفيد زنجبيل در اين زمينه بهره‌مند شويد.
به اعتقاد درمانگران گياه درماني و طب سنتي مصرف برگ‌هاي زنجبيل در تسكين التهاب و تورم گلو و مجاري تنفسي بسيار موثر است. براي اين منظور درمانگران توصيه مي‌كنند در زمان ابتلا به سرماخوردگي چند برگ از گياه زنجبيل را در دهان بگذاريد و آهسته بجويد يا عصاره به دست آمده از جوشانده برگ‌هاي زنجبيل را غرغره كرده و از خواص آن براي درمان التهاب‌ها وتسكين دردهاي گلو استفاده كنيد.
تونيك زنجبيل نيز يكي ديگر از فرآورده‌هاي اين گياه دارويي است كه براي از بين بردن اسپاسم‌ها و گرفتگي عضلات از سوي درمانگران طب مكمل و جايگزين توصيه مي‌شود. اين تونيك علاوه بر آن‌كه به‌صورت صنعتي از سوي كارخانه‌هاي توليد محصولات گياهي توليد مي‌شود، به‌صورت سنتي نيز توسط درمانگران طب سنتي و مكمل نيز در شيوه‌هاي مختلف درمان‌هاي طبيعي نيز مورد استفاده قرار مي‌گيرد. شيوه استفاده از اين تونيك اينگونه است كه با استفاده از چند قطره از تونيك زنجبيل مي‌توان موضع مورد نظر را كه دچار گرفتگي يا اسپاسم شده را ماساژ داد.
براساس‌تحقيقات پژوهشگران، استفاده از زنجبيل براي درمان تهوع و استفراغ دوران بارداري بسيار موثر است. تهوع و استفراغ بارداري به‌ويژه در ساعات اوليه روز از شايع‌ترين عوارض ناشي از بارداري در زنان است. براساس تحقيقات به عمل آمده، مصرف زنجبيل به ميزان مشخص و تحت نظارت پزشك يا متخصص زنان موجب كنترل و درمان تهوع و استفراغ در اين دوران مي‌شود.
مصرف بيش از اندازه و بي‌قاعده از هر ماده خوراكي عوارض جانبي به همراه دارد.
مصرف بيش از اندازه از زنجبيل نيز عوارض جانبي متعددي با خود به همراه دارد كه از ميان آنها مي‌توان به ايجاد اختلال در عملكرد دستگاه گوارش، سوزش و درد معده و همين‌طور به برافروختگي و عصبي شدن فرد پس از مصرف بي‌قاعده از آن اشاره كرد.
از سوي ديگر افرادي كه تصميم دارند از اين گياه در رژيم غذايي خود استفاده كنند، بايد مراقب باشند كه اين گياه با برخي از داروهاي شيميايي از قبيل وارفارين و اسپرين كه براي رقيق كردن خون مورد استفاده دارند، تداخل دارويي دارد. از اين‌رو پيش از مصرف زنجبيل و گنجاندن آن در رژيم غذايي با متخصص طب سنتي و پزشك خود مشورت كنيد.
خانم‌هاي باردار و خانم‌هايي كه به نوزادان خود شير مي‌دهند، بايد از مصرف خودسرانه اين گياه در اين دوران پرهيز كنند. مصرف زنجبيل در اين دوران تاثيراتي را در ساختار بدن و توليد شير مي‌اندازد و ممكن است موجب تغيير مزه و بوي شير مادر و ممانعت نوزاد از مصرف آن شود.
